Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Świdnicy

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 25 listopada 2019r. Sąd Rejonowy postanowił:

II/ ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy S. S. i uczestniczki postępowania A. P. wchodzą następujące przedmioty majątkowe:

1)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (...), położonego w B. na osiedlu (...), w S. M.w B., dla którego Sąd Rejonowy w D. (...)prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 102 152,11 zł,

2)  samochód osobowy marki V. (...), rok produkcji (...), numer rejestracyjny (...), o wartości 8 000 zł,

3)  środki uzyskane ze sprzedaży samochodu marki M. (...), rok produkcji (...), numer rejestracyjny (...), w kwocie 6 500 zł,

o ogólnej wartości 116 652,11 zł (sto szesnaście tysięcy sześćset pięćdziesiąt dwa złote jedenaście groszy złotych):

II/ oddalić żądanie uczestniczki postępowania A. P. o ustalenie nierównych udziałów jej i wnioskodawcy S. S. w majątku wspólnym;

III/ dokonać podziału majątku wspólnego opisanego w punkcie I postanowienia w ten sposób, że:

a)  wnioskodawcy S. S. przyznać środki uzyskane ze sprzedaży samochodu marki M. (...), rok produkcji (...), numer rejestracyjny (...), w kwocie 6 500 zł (sześć tysięcy pięćset złotych);

b)  uczestniczce postępowania A. P. przyznać następujące przedmioty majątkowe:

1)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w B. na osiedlu (...), w Spółdzielni Mieszkaniowej w B., dla którego Sąd Rejonowy w D. (...) prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 102 152,11 zł,

2)  samochód osobowy marki V. (...), rok produkcji (...), numer rejestracyjny (...), o wartości 8 000 zł,

o łącznej wartości 110 152,11 zł (sto dziesięć tysięcy sto pięćdziesiąt dwa złote jedenaście groszy);

IV/ ustalić, że uczestniczka postępowania A. P. poczyniła nakłady i wydatki z majątku osobistego na majątek wspólny jej i wnioskodawcy S. S. w kwocie 13 667,99 zł (trzynaście tysięcy sześćset sześćdziesiąt siedem złotych dziewięćdziesiąt dziewięć groszy);

V/ zasądzić od uczestniczki postępowania A. P. na rzecz wnioskodawcy S. S. kwotę 44 992,06 zł (czterdzieści cztery tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt dwa złote sześć groszy) tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym, płatną w terminie 6 (sześciu) miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie zwłoki w płatności;

VI/ nakazać uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w D. tytułem wydatków poniesionych tymczasowo ze Skarbu Państwa: wnioskodawcy kwotę 949,17 zł, zaś uczestniczce postępowania kwotę 949,16 zł;

VII/ ustalić, że wnioskodawca i uczestniczka postępowania ponoszą we własnym zakresie koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sąd Rejonowy poczynił ustalenia faktyczne (k. (...) odwr. – (...) odwr.), które Sąd Okręgowy przyjął za własne (art. 387 § 2 ^{( 1 )}pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 kpc). Wyłączając rozważania dotyczące przyjętej do podziału wartości samochodu M. (...) Sąd Okręgowy, w pozostałym zakresie również za własne przyjął oceny Sądu pierwszej instancji (art. 387 § 2 ^{( 1 )}pkt 2 w zw. z art. 13 § 2 kpc). Sąd Rejonowy, odnośnie powyższego samochodu M. (...), stanął na stanowisku, że do rozliczenia powinna zostać przyjęta kwota uzyskana faktycznie ze sprzedaży tego pojazdu, w wysokości 6500 zł, a nie wskazywana przez uczestniczkę cena wywoławcza auta 10500 zł, gdyż nie wykazała ona, że powyższa kwota ze sprzedaży odbiegała od wartości rynkowej pojazdu. W apelacji od powyższego postanowienia wnioskodawczyni zaskarżyła je w pkt I. 3, III a oraz IV i V, zarzucając ((...)) naruszenie przepisów prawa materialnego: tj. art. 33 pkt 5 krio, art. 207 kc i art. 618 kpc oraz art. 45 krio , naruszenie przepisów postępowania: tj. art. 233 § 1 i 2 kpc oraz art. 684 w zw. z art. 567 § 3 kpc, a ponadto nieuwzględnienie przepisu art. 5 kc, przy ustalaniu terminu zasądzonej od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy spłaty. Wskazując na powyższe zarzuty uczestniczka wniosła o odmienne orzeczenie: o wysokości środków uzyskanych ze sprzedaży auta i przyjęcie kwoty (...) zamiast 6500 zł, o wysokości poczynionych przez uczestniczkę nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 54680, 59 zł, w miejsce kwoty 13667,99 zł, uchylenie pkt V postanowienia, ewentualnie ustalenie spłaty na okres 3 lat. Sąd Okręgowy rozpoznając apelację zważył co następuje. Apelacja uczestniczki postępowania podlegała uwzględnieniu w niewielkiej części. Częściowo ma zatem rację skarżąca, podnosząc przyjęcie przy podziale przez Sąd Rejonowy zaniżonej wartości sprzedanego przez wnioskodawcę samochodu M., w kwocie 6500 zł. Przede wszystkim prawidłowo Sąd Rejonowy uznał, że w skład majątku wspólnego wchodzą środki ze zbycia samochodu, skoro na chwilę dokonywania podziału majątku wspólnego, auto nie było już składnikiem tego majątku. Uszło jednak już uwagi tego Sądu, że z zebranego w sprawie materiału jednoznacznie wynikało, iż samochód ten od marca 2016r., tj wyprowadzenia się wnioskodawcy ze wspólnego lokalu, znajdował się w jego wyłącznym posiadaniu i tylko przez niego był użytkowany. Zatem utrata wartości przez pojazd od tej daty do chwili sprzedaży w marcu 2018r. obciążała wyłącznie wnioskodawcę. Gdy natomiast to sam wnioskodawca w toku postępowania, co trafnie dostrzega apelująca, wskazywał wartość auta wyższą niż przyjęta przez Sąd pierwszej instancji, bo w kwocie 9000 zł., określając ją nawet jako wartość realną (k.(...)), to taka też suma powinna była, w ocenie Sądu Okręgowego, zostać przyjęta do rozliczenia, przy podziale majątku wspólnego uczestników. Brak natomiast było podstaw do zaakceptowania dalej idącego w tym przedmiocie żądania skarżącej, gdyż wskazywana przez nią kwota 10500 zł. była jedynie ceną proponowaną w ogłoszeniu o sprzedaży auta, a takie ceny zazwyczaj są wyższe, czasami nawet znacznie, od rzeczywistej wartości rynkowej pojazdu. Z tych też względów zasądzona od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwota tytułem rozliczenia podlegała obniżeniu przy uwzględnieniu różnicy wartości samochodu przyjętej przez Sąd Rejonowy i Sąd Odwoławczy (tj. 2500 zł : 2 = 1250 zł). W pozostałej części apelacja uczestniczki nie ma żadnych uzasadnionych podstaw, a Sąd Okręgowy podziela w tym zakresie dokonaną w całości prawidłowo przez Sąd Rejonowy ocenę dowodów, jak i rozważania prawne, z którymi apelacja stanowi jedynie pozbawioną uzasadnionych podstaw polemikę. Odnośnie zatem zarzutu naruszenia przepisu art. 233 § 1 i 2 kpc, w związku z ustaleniami Sądu dotyczącymi podnoszonych przez uczestniczkę jej wydatków na zakup wspólnego lokalu mieszkalnego, przede wszystkim zauważyć należy, że, jak już wskazano, przeprowadzona przez Sąd Rejonowy ocena dowodów jest w zupełności poprawna i dokonana, wbrew stanowisku skarżącej, bez naruszenia wymogów przewidzianych w przepisie art. 233 § 1 kpc. Za trafny uznać należy bowiem pogląd wyrażany tak w orzecznictwie Sądu Najwyższego jak i sądów powszechnych, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (zob. m. in. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002r., II CKN 817/00 oraz Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 26 stycznia 2012 r. I ACa 1482/11). Takiego zaś zarzutu nie można skutecznie postawić Sądowi Rejonowemu, przy ocenie dowodów, na podstawie której uznał, że twierdzenia uczestniczki o zapłacie z majątku osobistego kwoty 11440 zł tytułem wpłaty na poczet ceny wspólnego lokalu oraz przeznaczeniu z majątku osobistego sumy 10000 zł na spłaty kredytu zaciągniętego na zakup tegoż lokalu, nie były wiarygodne. Odnośnie zatem kwoty 11440 zł. już z pism samej uczestniczki (k. (...)), sprzecznie wynikało, że kwota jaką pożyczyła od matki, a następnie, jak twierdziła, zwróciła z majątku osobistego, wynosiła raz 11440 zł (k.(...)), a w kolejnym z pism już 15000 zł (k. (...). Ponadto, z zeznań matki uczestniczki, świadka Z. P. (k. (...)odwr.), wynikało, że przekazanie przez nią kwoty 15000 zł. miało miejsce nie w 2004r., tj dacie zakupu lokalu, a w 2013r. i stanowiło ono nie pożyczkę, a darowiznę dokonaną na rzecz córki. Świadek przy tym powtarzała te fakty w trakcie zeznań co najmniej dwukrotnie, a zatem tłumaczenie przez apelującą rozbieżności w tych zeznaniach co do istotnych faktów, zdenerwowaniem świadka, nie jest, w okolicznościach sprawy, przekonujące. Niezależnie od tego zauważyć należy, że, jak wynika z zeznań ojca wnioskodawcy, świadka E. S. (k. (...) odwr.), on i jego partnerka po zakupie mieszkania przez wnioskodawcę i uczestniczkę, darowali im obojgu na wykończenie mieszkania kwotę 8000 zł. W takich okolicznościach przekazanie przez rodziców drugiego z małżonków, w podobnym czasie, nieco wyższej kwoty, wyłącznie jednemu z nich, co najmniej budzi wątpliwości co do wiarygodności. Prawidłowo również Sąd Rejonowy przyjął, że uczestniczka w żaden sposób nie wykazała, aby w czasie trwania małżeństwa przeznaczyła kwotę 10000 zł z majątku osobistego na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup wspólnego lokalu. W szczególności brak było z jej strony jednorazowej, czy kilku w większych kwotach, wpłat z tego tytułu, co mogłoby chociażby uwiarygodnić takiej jej twierdzenie. Ponadto w piśmie procesowym datowanym na 6 stycznia 2017r. (k. (...)) uczestniczka sama twierdziła, że do daty złożenia tego pisma samodzielnie spłaciła 12 rat kredytu, a uchodzi jej uwagi, że z początkiem kwietnia 2016r., uprawomocnił się już wyrok rozwodowy małżonków, a zatem od tego już czasu spłacone przez nią raty (od kwietnia 2016r.) zostały przez Sąd Rejonowy rozliczone jako poczynione z jej majątku (po ustaniu wspólności) na poczet spłaty wspólnego zobowiązania. Dlatego też brak było jakichkolwiek wiarygodnych dowodów, które pozwalałyby na uznanie za zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, twierdzenia skarżącej, że przeznaczyła ona kwotę 10000 zł na powyższą spłatę wspólnego kredytu. Nie ma również racji skarżąca negując zaliczenie przez Sąd Rejonowy do majątku wspólnego kwoty pomocy finansowej uzyskanej przez nią jako funkcjonariusza aresztu śledczego, z przeznaczeniem na zakup lokalu mieszkalnego. Nie budzi wątpliwości, że wierzytelność obejmująca uzyskanie takiej pomocy wiąże się z zatrudnieniem funkcjonariusza w jednostce penitencjarnej. Jednakże po wypłacie takiej kwoty wchodzi ona w skład majątku wspólnego małżonków (art. 31 § 2 pkt 1 krio). Natomiast pogląd skarżącej, że wypłacana kwota powyższej pomocy mieszkaniowej stanowi prawo niezbywalne, o którym mowa w art. 33 pkt 5 krio, nie ma żadnego uzasadnienia jurydycznego i Sąd Okręgowy go nie podziela (zob. też H. Ciepła, B. Czech, T. Domińczyk, S. Kalus, K. Piasecki, M. Sychowicz, „Kodeks rodzinny i opiekuńczy, komentarz”, Wydawnictwo Prawnicze LexsisNexis, Warszawa 2006r., str, 183, tez 47 do art. 33 krio). Brak również było podstaw do uwzględnienia żądania uczestniczki rozliczenia poniesionych przez nią wydatków w kwocie, jak podnosi w apelacji, 1205,60 zł, tytułem wymaganych przez bank, na rzecz którego spłacany jest kredyt mieszkaniowy, opłat za prowadzenie rachunku, ubezpieczenia mieszkania, ubezpieczenia kredytu, ubezpieczenia na życie kredytobiorcy oraz opłat za kartę. Skarżąca nie przedstawiła bowiem nawet specyfikacji poszczególnych wydatków, które składały się na powyższą kwotę, pomijając już udowodnienie wysokości każdego z tychże wydatków. Nie miało również uzasadnienia żądanie rozliczenia poniesionych przez uczestniczkę opłat za wspólne mieszkanie, za okres od ustania wspólności, w sytuacji gdy wnioskodawca jeszcze przed ustaniem małżeństwa, w marcu 2016r., wyprowadził się z lokalu i nie korzystał z niego, tym bardziej że nie zgłaszał on również względem uczestniczki żadnych roszczeń w związku z wyłącznym korzystaniem przez nią ze wspólnego mieszkania. Sąd Okręgowy podziela przy tym prezentowany od dawna w orzecznictwie pogląd, że w sytuacji nawet dorozumianego podziału do korzystania z rzeczy, każdy ze współwłaścicieli ponosi wydatki związane z częścią lub całością rzeczy z której korzysta. Nie miało również żadnego uzasadnienia żądanie przez uczestniczkę ustalenia terminu płatności zasądzonej od niej kwoty na okres 3 lat. Wymagalność zapłaty powyższej kwoty nastąpi dopiero 29 listopada 2020r. Tymczasem wnioskodawczyni już w odpowiedzi na wniosek z 24 października 2016r., jak i w toku całego postępowania, sama zgłaszała propozycję przyznania lokalu na jej własność, a zatem co najmniej od wskazanej wyżej daty powinna była gromadzić środki na ewentualną spłatę. Mając zatem na uwadze tą okoliczność, a nadto zważywszy że uczestniczka zarabia ok. 5000 zł miesięcznie, otrzymuje od wnioskodawcy na córkę, z którą mieszka alimenty w kwocie po 800 zł., a ponadto uwzględniając, że spłaca ona dalsze raty kredytu mieszkaniowego, na uwadze także mieć należy, że wartość mieszkania przyjęta przez Sąd Rejonowy do rozliczenia, została pomniejszona o aktualnie pozostałą do spłaty kwotę kredytu. Z tych zatem przyczyn termin zapłaty określony przez Sąd Rejonowy nie budził zaostrzeń, co musiało skutkować oddaleniem apelacji także w tym zakresie. Z powyższych przyczyn Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 w zw. z art. 13 § 2 kpc zmienił zaskarżone postanowienie (pkt I), w myśl art. 385 w zw. z art. 13 § 2 kpc, oddalił dalej idącą apelację (pkt II), a o kosztach postępowania apelacyjnego (pkt III) orzekł na podstawie art. 520 § 1 w zw. za art. 391 § 1 kpc. W judykaturze utrwalone jest już bowiem jednolite stanowisko, które Sąd Okręgowy podziela, a z którego wynika, że w tzw. sprawach działowych, co do zasady nie zachodzi sprzeczność interesów tych uczestników, którzy domagają się podziału, niezależnie od tego, jaki sposób podziału postulują i jakie wnioski składają w tym względzie, co uzasadnia jako podstawę orzeczenia o kosztach, zastosowanie przepisu art. 520 § 1 kpc (zob. z najnowszego orzecznictwa Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2017r., II CSK 221/16). Rozstrzygana sprawa, na podstawie przepisów art. 374 kpc, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 134 ustawy z dnia 4 lipca 2019r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019r., poz. 1469) w zw. z art. 13 § 2 kpc i art. 9 ust. 4 powołanej ustawy z 4 lipca 2019r., podlegała rozpoznaniu, wobec braku wniosków o skierowanie na rozprawę, na posiedzeniu niejawnym.

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

​  (...)

(...)

​  (...)

(...)

​  (...)

​  (...)

​  (...)

​  (...)

(...)

(...)