I C 1116/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Świdnicy z 2024-04-03
Sygn. akt I C 1116/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 03 kwietnia 2024 roku
Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący Sędzia Jacek Szerer
Protokolant Magdalena Buda
po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2024 roku w Świdnicy
na rozprawie
sprawy z powództwa M. S.
przeciwko (...) S.A. w W.
o zapłatę
I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 118.725,69 zł (sto osiemnaście tysięcy siedemset dwadzieścia pięć złotych 69/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:
- od kwoty 94.131,37 zł od dnia 20 maja 2021 r. do dnia zapłaty
- od kwoty 24.594,32 zł od dnia 6 października 2023 r. do dnia zapłaty;
II. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 6.417 zł, w tym 5.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Sygn. akt IC 1116/21
UZASADNIENIE
Powód M. S. wniesionym pozwem domagał się ustalenia, że zawarta pomiędzy powodem, a poprzednikiem prawnym strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w (...) Bankiem S.A. z siedzibą w W. umowa nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem (...) z dnia 5 sierpnia 2008r. jest nieważna oraz zasądzenia od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 94.131,37 zł tytułem nienależnie pobranych od powoda rat kapitałowo – odsetkowych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 20 maja 2021r. do dnia zapłaty,
ewentualnie, w przypadku uznania, że umowa kredytu jest ważna, jednakże występują w niej klauzule abuzywne
domagał się ustalenia nieważności umowy w części obejmującej § 1 ust. 2, § 1 ust. 3A, § 10 ust.2 i 4, § 12 ust. 5 oraz § 15 ust. 4 oraz zasądzenia od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 94.131,37 zł tytułem zwrotu nadpłaconych przez powoda środków przy spłacie rat kapitałowo – odsetkowych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 20 maja 2021r. do dnia zapłaty.
Domagał się nadto zasądzenia kosztów procesu.
Strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Podniosła nadto zarzut nadużycia prawa (art. 5 k.c.) polegający na próbie wykorzystania przepisów dotyczących ochrony konsumentów w celu uzyskania nadmiernych korzyści.
Wyrokiem z Sądu Apelacyjnego we (...) z dnia 5 października 2023 r. oddalono apelację strony pozwanej, przesądzając o nieważności kredytu hipotecznego zawartego przez stronę pozwaną z powodem.
Pismem z dnia 5 października 2023r. powód rozszerzył powództwo, wniósł o : zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. łącznie kwoty 118.725,69 zł tytułem nienależnie pobranych od powoda rat kapitałowo-odsetkowych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi : od kwoty 94.131,37 zł od dnia 20 maja 2021 roku do dnia zapłaty, od kwoty 24.594,32 zł od dnia 6 października 2023 roku do dnia zapłaty.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Kredyt uruchomiony został jednorazowo w dniu 14 sierpnia 2008r., zaś kwota wyrażona w walucie waloryzacji wynosiła 51.800,22 CHF co stanowiło kwotę 103.300 zł. Powód w okresie od dnia 10 października 2008 roku do dnia 11 września 2023r. wpłacił na rzecz powodów kwotę 118.752,69 zł oraz w okresie 10 lutego 2021 roku do dnia 11 września 2023 roku kwotę 24.593,39 zł.
dowód :
- zaświadczenie (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 20 stycznia 2021r., k. 96 – 104,
- wniosek o odblokowanie środków kredytu, k. 196,
- potwierdzenie uruchomienia kredytu, k. 205,
- historia spłat rat kredytu k. 374-384
Pismem z dnia 29 kwietnia 2021 roku powód skierował do strony pozwanej reklamację dotyczącą umowy o kredyt nr (...) wzywając stronę pozwaną do przedstawienia propozycji polubownego rozwiązania sporu. Powód wskazał, że umowa jest nieważna, albowiem nie zawiera szczegółowych zasad określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, transz i rat kapitałowo – odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu.
W odpowiedzi na powyższe w piśmie procesowym z dnia 19 maja 2021 roku strona pozwana wskazała na brak podstaw do uwzględnienia reklamacji powoda. Zarzuciła, że przedmiotowa umowa jest ważna, nie zawiera postanowień niedozwolonych, jak również nie narusza przepisów powszechnie obowiązującego prawa ani zasady swobody umów.
dowód :
- reklamacja z dnia 29 kwietnia 2021r., k. 108 – 114,
- pismo strony pozwanej do powoda z dnia 19 maja 2021r., k. 115 – 118,
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo podlegało uwzględnieniu.
Stan faktyczny w zakresie treści łączącego strony stosunku prawnego
w zasadzie nie był sporny, w związku z czym Sąd ustalił go na podstawie złożonych przez strony dokumentów. Nieważność kredytu została ustalona wyrokiem częściowym, nadto przesądzona wyrokiem Sądu Apelacyjnego we (...) z dnia 5 października 2023r.
Skoro zaistniały warunki do uznania, że przedmiotowa umowa jest nieważna
w rozumieniu art. 58 k.c., to zaktualizował się obowiązek wzajemnego rozliczenia tego, co strony świadczyły sobie nawzajem w wykonaniu nieważnej, nie dającej podstawy prawnej do świadczenia umowy w sposób usprawiedliwiający zakwalifikowanie roszczenia powodów jako opartego na art. 410§2 k.c. i znajdującego podstawę
w kondykcji określonej jako stan, w którym czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Stwierdzenie, że świadczenie nadpłacone przez kredytobiorcę na podstawie postanowienia abuzywnego jest świadczeniem nienależnym oznacza, że co do zasady podlega ono zwrotowi, choćby kredytobiorca był równolegle dłużnikiem banku. Należało zatem przyjąć, że jeśli w wyniku zawarcia umowy każda ze stron spełniła świadczenie na rzecz drugiej strony, to w przypadku nieważności umowy bądź też w przypadku przyjęcia jej upadku wobec braku możliwości jej utrzymania po wyeliminowaniu postanowień abuzywnych, każda z nich ma własne roszczenie (kondykcję), którego przedmiotem jest żądanie zwrotu spełnionego świadczenia - bank o zwrot kwoty przekazanego kredytu, a kredytobiorca o zwrot świadczeń spełnionych na rzecz banku w wykonaniu umowy kredytowej. W obu wypadkach podstawę normatywną roszczeń stanowi art. 410§2 k.c.
Wysokość roszczenia nie budziła wątpliwości Sądu, gdyż wynika
z zaświadczenia Banku a także z historii transakcji spłat kredytu przez powoda k. 374-384.
Skoro wprowadzenie niedozwolonych postanowień umownych doprowadziło do bezskuteczności lub nieważności łączącej strony umowy, przedmiotem zwrotu winny być wszystkie świadczenia, które Bank uzyskał od powodów - zarówno te, które miały być związane bezpośrednio z obsługą takiego niedookreślonego co do kwoty kredytu (a zatem kwoty, które powódka świadczyła będąc przeświadczonymi, że są to raty kredytowe), jak również inne świadczenia odebrane przez bank. Materialnoprawną podstawą takiego roszczenia są tu przepisy o nienależnym świadczeniu - wszakże zgodnie z art. 410§2 k.c. świadczenie jest nienależne, zarówno wtedy jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany, jaki również wówczas jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Świadczenie takie podlega zwrotowi na podstawie art. 405 w zw. z art. 410§1 k.c.
Tym się kierując, Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 118.725,69 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 94.131,37 zł od dnia 20 maja 2021 9 dzień po odpowiedzi strony pozwanej na reklamację k. 115 oraz od kwoty 24.594,32 zł od dnia 6 października (dzień po wniesieniu pisma rozszerzającego powództwo k. 372) do dnia zapłaty, co znalazło odzwierciedlenie w punkcie I sentencji wyroku.
W punkcie II sentencji wyroku, Sąd stosownie do wyrażonej w art. 98 k.p.c. zasady odpowiedzialności za wynik procesu, zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Powód uiścili 1.000 zł tytułem opłaty stałej od pozwu, poniosła koszty zastępstwa procesowego w wysokości 10.800 złotych, ustalone na podstawie §2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. – Dz. U. z 2018 r. poz. 265 z późn. zm.) i 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Świdnicy
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Jacek Szerer
Data wytworzenia informacji: