Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Świdnicy

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 7 listopada 2016 r., Sąd Rejonowy uzupełnił postanowienie z dnia 14 października 2016 r. w ten sposób, że dodał punkt II o treści: „oddala wniosek wnioskodawcy o zasądzenie kosztów postępowania”. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że niewątpliwie nie orzeczono o zwrocie kosztów postępowania, pomimo zgłoszenia takiego wniosku. Jednakże brak było podstaw do odstąpienia od zasady wyrażonej w art. 520 § 1 kpc, gdy jedyny uczestnik, który nabył spadek jest spadkobiercą ustawowym przymusowym, nie mając możliwości jego odrzucenia.

W zażaleniu na powyższe postanowienie, wnioskodawca zarzucił naruszenie art. 520 § 2 i 3 kpc, poprzez ich niezastosowanie i przyjęcie, że zachodziły przesłanki do obciążenia go kosztami postępowania. W uzasadnieniu skarżący podniósł, że zamieszczenie ogłoszeń o toczącym się postępowaniu spadkowym, których łączna kwota wyniosła 1.484 zł było konieczne na skutek niestawiennictwa uczestników na rozprawie, pomimo ich prawidłowego zawiadomienia. Uniemożliwiło to odebranie zapewnień spadkowych i rezultatem takiego postępowania była konieczność wezwania spadkobierców przez ogłoszenie. Koszty te zatem powstały na skutek oczywiście nieprawidłowego i niesumiennego postępowania uczestników i to oni powinni być nimi obciążeni. Mając na uwadze powyższe, skarżąca wniosła w istocie o zmianę zaskarżonego postanowienia i uzupełnienie postanowienia, poprzez zasądzenie od uczestników solidarnie na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania w kwocie 1.729 zł.

Sąd Okręgowy zważył:

Zażalenie podlegało oddaleniu.

Przed przystąpieniem do oceny prawnej wniesionego zażalenia zważyć należy, że jakkolwiek pomiędzy uczestnikami postępowania nieprocesowego co do zasady nie istnieje obowiązek zwrotu kosztów, co uzasadnione jest niezależnością i samodzielnością udziału w tym postępowaniu każdego jego uczestnika, który ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie, to zasada ta, ujęta w art. 520 § 1 kpc, jest nienaruszalna w sytuacji, w której uczestnicy są w równym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania lub - mimo braku tej równości - ich interesy są wspólne. W orzecznictwie utrwalone jest stanowisko, że sprzeczność interesów nie występuje między tymi uczestnikami, którzy domagają się zniesienia współwłasności, działu spadku, podziału majątku wspólnego, czy też stwierdzenia nabycia spadku, niezależnie od sposobu dokonania podziału jaki proponują i ich wniosków w tym względzie. Jednakże różne udziały w spadku lub w sprawach o podział - we wspólności mogą natomiast wpływać na różny stopień zainteresowania w wyniku postępowania, o którym jest mowa w art. 520 § 2 kpc / zob. postanowienie SN z dnia 19 listopada 2010 r. III CZ 46/10 LEX nr 688497; postanowienie SN z dnia 19 listopada 2010 r. III CZ 47/10 LEX nr 970082; postanowienie SN z dnia 25 sierpnia 2011 r. II CZ 55/11 LEX nr 949024 /. Co do zasady jednak, w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku interes wszystkich uczestników jest zbieżny. Oczekują oni bowiem na orzeczenie o stwierdzeniu nabycia spadku, niezależnie od tego, czy sami - i w jakim udziale - dziedziczą spadek / zob. postanowienie SN z 17 kwietnia 2012 r. II CSK 620/11, wyd./el. Legalis nr 966545 /. Wyjątkiem od powyższej reguły może być sytuacja, gdy w sprawie, której przedmiotem jest stwierdzenie nabycia spadku, jako wnioskodawca występuje jego wierzyciel. Z taką też sytuacją mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie, jednakże należy mieć na względzie, że jedynym spadkobiercą po R. L. została Gmina Miejska D., wobec odrzucenia spadku przez wszystkich pozostałych ustalonych w sprawie 14 uczestników i braku zgłoszenia innych na skutek ogłoszenia w prasie. Na podstawie art. 935 zd. 1 kc w zw. art. 1023 § 1 i 2 kc, Gmina nabyła spadek z w sposób przymusowy, dobrodziejstwem inwentarza. Nie sposób zatem przyjąć, aby pomiędzy Gminą, która przy spełnieniu przesłanek z powyższych przepisów, nabywa spadek bez względu na jej stanowisko w tym zakresie, a wnioskodawcą istniała jakakolwiek sprzeczność interesów, bądź też by byli oni w różnym stopniu zainteresowani wynikiem sprawy.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc i art. 13 § 2 kpc, orzekł jak w postanowieniu / pkt I /, zaś wniosek uczestników o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego, z tych samych przyczyn, które zostały wskazane we wcześniejszej części uzasadnienia, na mocy art. 520 § 1 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc, oddalił.

(...)