Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Świdnicy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 maja 2018 roku.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w III Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący : S.S.O. Mirosław Bagrowski

Protokolant : Lila Koba

w obecności Łukasza Cimały Asesora Prokuratury Rejonowej w Świdnicy

po rozpoznaniu w dniach: 5 kwietnia 2018 r., 24 kwietnia 2018 r., 23 maja 2018 r.

sprawy karnej

M. R. z domu R.

córki M. i K. z domu D.

urodzonej (...) w L.

oskarżonej o to, że:

I.  w dniu 17 marca 2017 roku w Ś., woj. (...), przywłaszczyła powierzoną jej na podstawie umowy leasingu operacyjnego(...) z dnia 26.01.2015 roku rzecz ruchomą znacznej wartości w postaci przecinarki (...) (...) D. nr seryjny (...), rok prod. (...), o wartości łącznej 276.442,50 zł na szkodę (...) (...)w Ł., w ten sposób, że pomimo skutecznego wypowiedzenia wskazanej umowy leasingu przez finansującego, nie zwróciła przedmiotu stanowiącego przedmiot umowy leasingu,

tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

II.  w dniu 29 stycznia 2016 roku w L., woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła (...) sp. z o.o., (...) z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 210.000 zł, poprzez wprowadzenie w błąd co do prawa własności przecinarki (...) (...) D. nr seryjny (...), rok prod. (...), stanowiącej przedmiot umowy leasingu operacyjnego nr (...)(UL) z dnia 26.01.2015 roku, w ten sposób, że wskazała, iż jest właścicielem wskazanej przecinarki (...), podczas gdy w rzeczywistości stanowiła ona własność finansującego leasing (...) S.A. w Ł.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

-------------------- // --------------------

I.  oskarżoną M. R. uznaje za winną popełnienia czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i za to na podstawie 294 § 1 kk wymierza jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierza jej grzywnę w wysokości 100 (sto) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych,

II.  oskarżoną M. R. uznaje za winną popełnienia czynu opisanego w pkt II części wstępnej wyroku, tj. popełnienia czynu z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i za to na podstawie 294 § 1 kk wymierza jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierza jej grzywnę w wysokości 100 (sto) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych,

III.  na podstawie art. 85 § 1 i § 2 kk i art. 86 § 1 kk łączy oskarżonej M. R. kary orzeczone w pkt I i II części dyspozytywnej wyroku i wymierza jej karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności i karę łączną grzywny w wysokości 100 (sto) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych,

IV.  na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 kk warunkowo zawiesza oskarżonej M. R. wykonanie orzeczonej kary łącznej 1 (jednego) roku pozbawienia wolności na okres próby 3 (trzech) lat,

V.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżoną M. R. do informowania sądu o przebiegu okresu próby poprzez przedstawianie pisemnej informacji raz na sześć miesięcy,

VI.  na podstawie art. 230 § 2 kpk w zw. z art. 44 § 5 kk zwraca pokrzywdzonemu (...) S.A. w Ł. przecinarkę (...) (...) D. nr seryjny (...), rok prod. (...),

VII.  na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązuje oskarżoną M. R. do naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 210.000 zł na rzecz pokrzywdzonego (...) spółka z o.o.,(...) z siedzibą w W.,

VIII.  zasądza od oskarżonej M. R. na rzecz pokrzywdzonego – oskarżyciela posiłkowego (...) spółka z o.o., (...) z siedzibą w W. koszty zastępstwa procesowego udzielonego w sprawie przez adw. S. K. w kwocie 1.140.00 zł (jeden tysiąc sto czterdzieści złotych),

IX.  zasądza od oskarżonej M. R. koszty sądowe w kwocie 110.00 zł (sto dziesięć złotych) na rzecz Skarbu Państwa i wymierza jej opłatę 1.180 zł (jeden tysiąc sto osiemdziesiąt złotych),

UZASADNIENIE

Treść uzasadnienia wyroku ograniczono do zakresu złożonego wniosku o pisemne jego uzasadnienie tj. do rozstrzygnięcia o karze - stosownie do dyspozycji art. 423 § 1 a k.p.k., przy uwzględnieniu dyspozycji art. 424 § 3 k.p.k.

Wyrokiem tut. Sądu z dnia 23 maja 2018 r. wydanym w sprawie o sygn. akt III K 170/17, M. R. uznana został winną popełnienia dwóch czynów, mianowicie :

- z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. polegającego na tym, że w dniu 17 marca 2017 roku w Ś., woj. (...), przywłaszczyła powierzoną jej na podstawie umowy leasingu operacyjnego nr (...)(UL) z dnia 26.01.2015 roku rzecz ruchomą znacznej wartości w postaci przecinarki (...) (...) D. nr seryjny (...), rok prod. (...), o wartości łącznej 276.442,50 zł na szkodę (...) S.A. w Ł., w ten sposób, że pomimo skutecznego wypowiedzenia wskazanej umowy leasingu przez finansującego, nie zwróciła przedmiotu stanowiącego przedmiot umowy leasingu,

- z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. polegającego na tym, że w dniu 29 stycznia 2016 roku w L., woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła (...) sp. z o.o., s.k. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 210.000 zł, poprzez wprowadzenie w błąd co do prawa własności przecinarki (...) (...) D. nr seryjny (...), rok prod. (...), stanowiącej przedmiot umowy leasingu operacyjnego nr (...)(UL) z dnia 26.01.2015 roku, w ten sposób, że wskazała, iż jest właścicielem wskazanej przecinarki (...), podczas gdy w rzeczywistości stanowiła ona własność finansującego leasing (...) S.A. w Ł..

W zakresie wymiaru kary oraz wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego sprawstwo i wina oskarżonej w zakresie przypisanych jej czynów nie budzą w ocenie sądu żadnych wątpliwości.

Nie miał sąd wątpliwości, iż zachowanie M. R., polegające na tym, że w dniu 17 marca 2017 roku w Ś., woj. (...), przywłaszczyła powierzoną jej na podstawie umowy leasingu operacyjnego nr (...)(UL) z dnia 26.01.2015 roku rzecz ruchomą znacznej wartości w postaci przecinarki (...) (...) D. nr seryjny (...), rok prod. (...), o wartości łącznej 276.442,50 zł na szkodę (...) S.A. w Ł., w ten sposób, że pomimo skutecznego wypowiedzenia wskazanej umowy leasingu przez finansującego, nie zwróciła przedmiotu stanowiącego przedmiot umowy leasingu, wypełniło znamiona kwalifikowane z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Analizując zachowanie oskarżonej, przedstawione przez nią w treści wyjaśnień, nie mogło budzić wątpliwości sądu to, że działała ona umyślnie. Wprawdzie akceptuje sąd jej wyjaśnienia w tym zakresie, w którym wskazuje na przyczyny swoich kłopotów finansowych które w konsekwencji doprowadziły do zaprzestania spłacania rat leasingowych, nie mogły one jednak wpłynąć na prawnokarną ocenę jej zachowania. Oskarżona z racji rzeczywistego prowadzenia podmiotu o nazwie Firma Usługowo-Handlowa (...) z s. w L. posiadała wiedzę, iż umowa leasingu wobec braku regulowania rat leasingowych została wypowiedziana i jednocześnie wezwano ją do zwrotu przedmiotu leasingu w terminie do dnia 16 marca 2017 roku, i pomimo upływu tego terminu nie zwróciła tego przedmiotu. Wręcz przeciwnie, uprzednio już zadysponowała ona jak właściciel powierzoną jej rzeczną, zbywając ją już w styczniu 2016 r. firmie (...) sp. z o.o., s.k. mimo, iż nie miała prawa dysponować nią w ten sposób, o czym doskonale wiedziała.

Sprzeniewierzenie spenalizowane w art. 284 § 2 k.k. jest typem kwalifikowanym przestępstwa przywłaszczenia. Przedmiotem czynności wykonawczej jest w tym przypadku powierzona rzecz ruchoma. Powierzyć rzecz ruchomą innej osobie oznacza przekazać ją innej osobie w zaufaniu, a więc przenieść posiadanie. Nie ma znaczenia podstawa prawna przeniesienia posiadania. Może to być oddanie na przechowanie, do naprawy, a także do używania. Sprawcą tego przestępstwa może być tylko ten, komu powierzono rzecz ruchomą (Lachowski J. Kodeks karny. Komentarz. Wolters Kluwer 2016).

Charakterystyczne dla przestępstw stypizowanych w art. 284 § 1 i 2 k.k. działanie polegające na zatrzymaniu, czy też rozporządzeniu cudzym składnikiem majątku jak własnym (np. poprzez jego zniszczenie, czy wyzbycie się go) odzwierciedla odnoszący się do jego skutków cel sprawcy, który – w sposób tożsamy dla celu przyświecającego sprawcy kradzieży cudzej rzeczy – sprowadza się do nieodwracalnego pozbawienia innej osoby mienia i uczynienia z niego swojej własności (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2005 r., sygn. akt V KK 15/05).

Z uwagi na wartość przywłaszczonej przez oskarżoną rzeczy ruchomej, koniecznym było ujęcie w kwalifikacji prawnej przypisanego jej czynu art. 294 § 1 k.k. Przepis ten wprowadza obostrzenie odpowiedzialności sprawcy, który dopuszcza się jednego z enumeratywnie wymienionych w tym artykule przestępstw, w tym przestępstwa z art. 284 § 2 k.k., w stosunku do mienia znacznej wartości. Odwołując się do art. 115 § 5 k.k. mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 200.000 złotych.

Oceniając zachowanie oskarżonej w kontekście ustawowych znamion czynu zabronionego opisanego w punkcie II aktu oskarżenia, Sąd przypisał jej sprawstwo i winę w zakresie zarzucanego jej przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. Oskarżona dopuściła się przypisanego jej czynu w dniu 29 stycznia 2016 roku w L., woj. (...), w ten sposób, że działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła (...) sp. z o.o., s.k. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 210.000 zł, poprzez wprowadzenie w błąd co do prawa własności przecinarki (...) (...) D. nr seryjny (...), rok prod. (...), stanowiącej przedmiot umowy leasingu operacyjnego nr (...)(UL) z dnia 26.01.2015 roku, wskazując, iż jest właścicielem wymienionej przecinarki (...), podczas gdy w rzeczywistości stanowiła ona własność finansującego leasing, (...) S.A. w Ł.. Oskarżona bowiem zamieszczając ogłoszenie o sprzedaży przedmiotowej przecinarki wskazała siebie jako jedynego jej właściciela, zatajając przed kupującym rzeczywistego właściciela.

Odpowiedzialności karnej na podstawie art. 286 § 1 k.k. podlega ten kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd lub wyzyskania błędu. Przestępstwo oszustwa ma charakter materialny, przy czym jego skutkiem jest właśnie niekorzystne rozporządzenie mieniem własnym lub cudzym przez osobę wprowadzoną w błąd lub której błąd został przez sprawcę wyzyskany. W zakresie strony przedmiotowej przestępstwo oszustwa jest przestępstwem umyślnym zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Charakterystyczny dla strony podmiotowej tego przestępstwa zamiar bezpośredni powinien obejmować zarówno cel działania sprawcy, jak i sam sposób działania zmierzającego do zrealizowania tego celu. Sprawca musi chcieć użyć takiego właśnie sposobu działania, na przykład wprowadzenia innej osoby w błąd dla osiągnięcia korzyści majątkowej i cel ten musi stanowić punkt odniesienia przy realizowaniu każdego ze znamion przedmiotowych przestępstwa (vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 04 stycznia 2011 r., sygn. akt III KK 181/10) . Zachowanie sprawcy polega na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w jeden z dwóch wymienionych sposobów, tj. przez wprowadzenie w błąd albo wyzyskanie błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Rozporządzeniem będzie każdy akt powodujący zmianę w majątku osoby pokrzywdzonej, a więc zarówno akt o skutkach rzeczowych, jak i obligacyjnych. Transakcja taka musi być jednocześnie niekorzystna, co może polegać na poniesieniu rzeczywistego uszczerbku w majątku lub na przyjęciu zobowiązań majątkowych. Powstanie szkody w mieniu nie jest koniecznym warunkiem do przyjęcia, że doszło do tak pojmowanego niekorzystnego rozporządzenia (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 sierpnia 2000 r., sygn. akt V KKN 267/00).

Ustalenie, iż oskarżona dopuściła się w przestępstwa w stosunku do mienia znacznej wartości, w rozumieniu art. 115 § 5 k.k., uzasadnia przyjęcie, w ślad za aktem oskarżenia, kwalifikacji z art. 294 § 1 k.k.

Przy uwzględnieniu dyrektyw wymiaru kary z art. 53 § 1 i 2 k.k. za czyn kwalifikowany z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k., sąd wymierzył oskarżonej M. R. karę 1 roku pozbawienia wolności oraz, na podstawie art. 33 § 2 k.k., grzywnę w wysokości 100 stawek dziennych po 50 zł każda stawka, zaś za czyn kwalifikowany z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. również karę 1 roku pozbawienia wolności oraz, na podstawie art. 33 § 2 k.k., grzywnę w wysokości 100 stawek dziennych po 50 zł każda stawka.

Na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. sąd, z uwagi na bliski związek przedmiotowy i podmiotowy pomiędzy popełnionymi przestępstwami, stosując zasadę pełnej absorpcji, orzekł wobec M. R. karę łączną w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych po 50 zł każda stawka.

Przy wymiarze kar jednostkowych Sąd uwzględnił zarówno okoliczności łagodzące jak i obciążające. Miarkując karę sąd miał na uwadze stopień winy oskarżonej i stopień społecznej szkodliwości czynów stanowiących przedmiot osądu, oceniany zarówno in abstracto przez ustawodawcę, a odzwierciedlający się w wysokości ustawowego zagrożenia karą pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane przestępstwa, jak i in concreto, na tle niniejszej sprawy, przez pryzmat znamion strony podmiotowej czynu. Przepis art. 115 § 2 k.k. nakazuje bowiem, aby przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu brać pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. W tym zakresie nie miał sąd podstaw do kwestionowania wyjaśnień oskarżonej w tych fragmentach, w których wskazywała, iż po samobójczej śmierci męża borykała się z poważnymi problemami finansowymi, „próbowała ambicjonalnie ratować firmę”. Dlatego też musiał uwzględnić, iż czynu tego oskarżona dokonała wskutek niekorzystnego dla niej splotu wydarzeń, rzutującego tak na jej życie prywatne jak i zawodowe, nie zaś z zamiarem ukierunkowanym na krótkofalowe osiągnięcie korzyści majątkowej. Działanie jej nie było nacechowane zuchwałością i nie można go oceniać jako permanentne dążenie do osiągnięcia korzyści majątkowej czyimś kosztem.

Do okoliczności łagodzących należy zaliczyć niewątpliwie postawę oskarżonej prezentowaną w toku postępowania, przejawiającą się skruchą i szczerym przyznaniem do winy. Oskarżona w swoich wyjaśnieniach przedstawiła wszystkie (nie zatajając żadnych, które mogłyby mieć wpływ na zakres jej odpowiedzialności) istotne okoliczności dotyczące popełnionych przestępstw, nie umniejszając swojej winy. Nadto sąd uwzględnił właściwości i warunki osobiste oskarżonej oraz dotychczasowy sposób życia przed popełnieniem przypisanych jej przestępstw. Oskarżona jest osobą o ustabilizowanej sytuacji życiowej, prowadzi działalność gospodarczą, z tytułu której osiąga określone dochody, a nadto posiada na utrzymaniu jedno dziecko.

Orzeczone kary łączne są w ocenie Sądu adekwatne do stopnia zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżoną czynów. Wymiar kar orzeczonych w tym przypadku nie może być uznany za zaniżony, czy rażąco niesprawiedliwy.

Ilość stawek dziennych łącznej kary grzywny dostosowana została do stopnia ujemnej kryminalnej zawartości przypisanych oskarżonej czynów, zaś w zakresie kształtowania wysokości stawki dziennej miał sąd na uwadze sytuację materialną oskarżonej, jej możliwości zarobkowe, warunki osobiste i rodzinne.

W ocenie sądu cele tak orzeczonych kar łącznych w zakresie społecznego oddziaływania jak i w zakresie prewencji ogólnej będą w pełni zrealizowane, jako dostosowane do stopnia winy sprawcy i społecznej szkodliwości czynów. Kary te w ocenie Sądu będą jednocześnie sprawiedliwą odpłatą dla oskarżonej za popełnione czyny, a także będą realizować potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Powyżej wskazane okoliczności obciążające i łagodzące, zwłaszcza właściwości, warunki osobiste oraz sposób życia oskarżonej przed i po popełnieniu czynów będących przedmiotem osądu, sąd wziął pod uwagę nie tylko przy wymiarze kar pozbawienia wolności, ale również podejmując decyzję o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej kary łącznej. W oparciu o całościową ich ocenę Sąd uznał, iż wobec oskarżonej istnieje pozytywna prognoza kryminologiczna, która jest warunkiem sine qua non warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności w oparciu o art. 69 § 1 k.k. oraz art. 70 § 1 k.k. W realiach niniejszej sprawy nie można tracić z pola widzenia faktu, iż oskarżona samotnie wychowuje dziecko, i już ta okoliczność powinna być, i będzie w ocenie sądu, dostatecznym impulsem dla oskarżonej do przestrzegania porządku prawnego. W przypadku bowiem popełnienia kolejnych przestępstw winna ona liczyć się z możliwością zarządzenia wykonania wobec niej kary warunkowo zawieszonej. W konsekwencji określając czas próby na okres 3 lat, Sąd kierował się stopniem pewności prognozy kryminologicznej wobec oskarżonej i doszedł do przekonania, iż okres ten pozwoli na pozytywne jej zweryfikowanie i zapobiegnie powrotowi oskarżonej do przestępstwa poprzez pozytywne oddziaływanie w kierunku motywowania jej do przestrzegania porządku prawnego tak, aby w przyszłości oddziaływała na nią świadomość możliwości wykonania orzeczonej kary w razie powrotu na drogę przestępstwa.

Zawieszając wykonanie kary sąd zobligowany był, na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k., do nałożenia na oskarżoną obowiązków próby. Wobec powyższego zobowiązano ją do informowania sądu o przebiegu okresu próby poprzez przedstawianie pisemnej informacji raz na sześć miesięcy.

Na podstawie art. 230 § 2 kpk w zw. z art. 44 § 5 kk orzeczono o zwrocie pokrzywdzonemu (...) S.A. w Ł. przedmiotowej przecinarki (...) (...) D. nr seryjny (...), rok prod. (...), zaś na podstawie art. 46 § 1 k.k., wobec wniosku pokrzywdzonego, zobowiązano oskarżoną do naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 210.000 zł na rzecz (...) spółka z o.o., (...) z siedzibą w W..

Jednocześnie zasądzono od oskarżonej M. R. na rzecz pokrzywdzonego – oskarżyciela posiłkowego (...) spółka z o.o., (...) z siedzibą w W. koszty zastępstwa procesowego udzielonego w sprawie przez adw. S. K. w kwocie 1.140.00 zł.

Sąd zasądził od oskarżonej wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania w sprawie w kwocie 110 złotych uznając, iż uzyskuje on dochody, które pozwolą na poniesienie takich kosztów i wymierzył jej opłatę w kwocie 1.180 zł.