Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Świdnicy

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28.04.2023 r.

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy

Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

na posiedzeniu niejawnym

w składzie:

Przewodniczący-Sędzia : Kamila Borszowska-Moszowska

przy udziale - - -

po rozpoznaniu w dniu 28.04.2023 r. w Świdnicy

sprawy T. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

o ustalenie obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania T. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

z dnia (...) Nr (...)

oddala odwołanie.;

zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

Sygn. akt VII U 789/22

UZASADNIENIE

Wnioskodawca T. F. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia (...) nr (...)

stwierdzającej, że T. F. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu w okresie od 01.04.2022r. do 30.04.2022r. oraz ustalającej podstawy wymiaru składek.

Wnioskodawca zarzucił, decyzji:

1. Wydanie jej z naruszeniem przepisów prawa tj. art. 18 ust. 9 i ust. 10 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez ich błędne zastosowanie i uznanie, że T. F. w okresie od 01.04.2022r. do 30.04.2022r. prowadził działalność gospodarczą i podlegał ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, podczas gdy T. F. w okresie od 04.04.2022r. do 03.07.2022r. przebywał na zwolnieniu lekarskim z prawem do zasiłku chorobowego.

2. Wydanie jej z naruszeniem przepisów prawa tj. art. 13 ust. 1 pkt. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa poprzez błędne przyjęcie przez Organ, że T. F. w okresie do 30.04.2022 r. prowadził działalność gospodarczą, podczas gdy w dniu 31.03.2022r. T. F. zawiesił prowadzoną działalność gospodarczą, a z dniem 05.08.2022r. działalność gospodarcza T. F. został wykreślona z Rejestru: Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Wydanie zaskarżonej Decyzji wbrew stanowisku przyjętemu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. w decyzji wydanej w sprawie o numerze (...) z dnia (...) - którą to Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. przyznał na rzecz T. F. zasiłek chorobowy za okres od 04.04.2022r. do 03.07.2022r. - a tym samym w okresie od 04.04.2022r. do 03.07.2022r. T. F. nie był zobowiązany do pokrycia składem z tytułu ubezpieczenia emerytalnego, rentowego oraz wypadkowego.

Wskazując na powyższe zarzuty wnioskodawca wniósł o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji, dokonanie przez organ samokontroli zaskarżonej decyzji, a następnie jej uchylenie, zasądzenie od strony pozwanej na rzecz wnioskodawcy kosztów sądowych, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych prawem oraz kwoty 17,00 zł uiszczonej tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Strona pozwana – Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. wniosła o oddalenie odwołanie i zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Strona pozwana wskazała, że wnioskodawca figuruje w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej od dnia 01.09.2020r. W dniu 19.05.2022r. złożył wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej od 01.05.2022r., a następnie w dniu 16.07.2022r. o zaprzestaniu jej prowadzenia od 15.07.2022r. Faktycznie w dniu 05.08.2022r. wnioskodawca zmienił datę zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na 31.03.2022r. Z systemu informatycznego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że wnioskodawca jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zgłosił się wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego od 01.09.2020r. do 30.04.2022r. oraz rozliczał i opłacał z tego tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne od września 2020r. do kwietnia 2022r. W okresie od 16.04.2018r. do 31.03.2022r. wnioskodawca był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy w firmie (...). Decyzją z dnia (...) organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia za okres od 04.04.2022r. do 03.07.2022r. z uwagi na prowadzoną działalność gospodarczą. Strona pozwana podniosła, że wbrew temu co twierdzi wnioskodawca, okres przebywania na zwolnieniu lekarskim nie jest tożsamy z nieprowadzeniem działalności gospodarczej, a sporna decyzji została wydana w oparciu o pierwszorazowe dokumenty za kwiecień 2022r. złożone przez wnioskodawcę 05.05.2022r. oraz dokonaną wpłatą składek za ten miesiąc 20.05.2022r., tj. już w trakcie niezdolności do pracy w związku z chorobą.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca T. F. został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę przez płatnika składek(...) od 16.04.2018 r. do 31.03.2022 r. w pełnym wymiarze czasu pracy.

Od dnia 01.09.2020r. wnioskodawca figuruje w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej zgłosił się do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od 01.09.2020r. do 30.04.2022r. oraz rozliczył i opłacił z tego tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne od 9/2020 r. do 4/2022 r. Składka za kwiecień 2022r. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej została zapłacona w dniu 20.05.2022r. zgodnie z deklaracją DRA za kwiecień 2022r. złożoną w dniu 05.05.2022r.

W dniu 19.05.2022r. wnioskodawca złożył w organie ewidencyjnym informację o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej od 01.05.2022r., a 16.07.2022r. złożył informację o zaprzestaniu jej prowadzenia od 15.07.2022 r.

Decyzją z dnia(...) znak: (...) organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnia od 04.04.2022 r. do 03.07.2022 r., z uwagi na prowadzoną do 30.04.2022 r. działalność gospodarczą.

Od powyższej decyzji wnioskodawca złożył odwołanie do Sądu Rejonowego w Świdnicy.

W dniu 05.08.2022 r. wnioskodawca złożył wstecz informację o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej od 31.03.2022 r.,

W dniu 22.08.2022r. złożył korekty dokumentów ubezpieczeniowych za 4/2022 z podstawą wymiaru składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 0,00 zł.

Decyzją z dnia (...) organ rentowy uchylił decyzję z dnia (...). i przyznał prawo do zasiłku chorobowego za okres od 04.04 do 03.07.2022r.

Zasiłek został wnioskodawcy wypłacony w dniu 30.09.2022r.

W systemie informatycznym organu rentowego brak jest informacji, aby od 01.04.2022 r. do 30.04.2022 r. wnioskodawca posiadał inny tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych aniżeli z racji prowadzenia działalności gospodarczej.

Pismem z 27.07.2022 r. znak: (...) strona pozwana zawiadomiła wnioskodawcę o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie ustalenia okresu podlegania ubezpieczeniom oraz podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz wezwał do złożenia wyjaśnień w sprawie. Korespondencja została wnioskodawcy doręczona w dniu 29.07.2022 r.

W piśmie z dnia 05.08.2022 r. wnioskodawca poinformował, że działalność gospodarcza została zamknięta z dniem 31.03.2022 r.

Pismem z 17.08.2022 r. strona pozwana powiadomiła wnioskodawcę o zakończeniu postępowania oraz wyznaczyła siedmiodniowy termin od dnia otrzymania pisma, celem zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym.

Wnioskodawca nie skorzystał z przysługującego mu prawa wglądu do akt sprawy.

Po dokonaniu ustaleń stanu faktycznego sprawy w oparciu o obowiązujące przepisy strona pozwana wydała zaskarżoną decyzję, w której stwierdziła, że wnioskodawca jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej od 01.04.2022 r. do 30.04.2022 r. oraz ustaliła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i wypadkowe, ubezpieczenie

dowód: akta ZUS, zeznania wnioskodawcy e-protokół k. 43 w aktach sprawy

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy nie było uzasadnione.

Istota sporu sprowadzała się do rozstrzygnięcia zagadnienia, czy wnioskodawca po ustaniu zatrudnienia na umowę o pracę w dniu 31.03.2022r. podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca pozarolniczą działalności gospodarcza od dnia 01.04.2022r. do 30.04.2022r. wobec zgłoszenia dopiero w dniu 05.08.2022r. zawieszenia działalności gospodarczej od dnia 31.03.2022r., mając na uwadze wcześniejsze zgłoszenia zawieszenia prowadzonej działalności gospodarczej, tj. w dniu 19.05.2022r. od 01.05.2022r., oraz w dniu 16.07.2022r. od dnia 15.07.2022 r.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12, art. 13 pkt 4 (Dz. U. z 2020 r. poz. 266 z późn. zm.) zwanej dalej "ustawą systemową" - osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym powstaje od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności i istnieje do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu na który działalność została zawieszona na podstawie przepisów - Prawo przedsiębiorców.

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega z tego tytułu ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu obowiązkowo, jeżeli nie ma innego tytułu do ubezpieczeń i bez względu na to czy w ramach prowadzonej działalności osiąga przychody, czy też nie osiąga.

Zgodnie z art. 9 ustawy systemowej, w przypadku zbiegu tytułów do ubezpieczeń jakimi są działalność gospodarcza i umowa o pracę obowiązek ubezpieczenia powstaje wyłącznie z tytułu umowy o pracę pod warunkiem, że osiągane wynagrodzenie w przeliczeniu na okres miesiąca nie jest niższe od kwoty minimalnego wynagrodzenia. W przypadku zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy tak długo jak trwa stosunek pracy dodatkowe (pozapracownicze) tytuły ubezpieczeń mają charakter dobrowolny.

Zgodnie z treścią art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (jednolity tekst – Dz. U. z 2019 roku, poz. 645 ze zm.) zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.

Analiza akt ZUS w niniejszej sprawie jednoznacznie wykazała, że wnioskodawca do dnia 31.03.2022r. podlegał ubezpieczeniom społecznym jako pracownik, a od 01.04.2022r. jako osoba prowadząca działalności gospodarczą, albowiem dopiero w dniu 19.05.2022r. złożył u strony pozwanej informację o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej od 01.05.2022r., a 16.07.2022r. złożył informację o zaprzestaniu jej prowadzenia od 15.07.2022r. Nadto za prowadzeniem przez wnioskodawcę działalności gospodarczej przemawiają dokumenty za kwiecień 2022r. złożone przez wnioskodawcę w dniu 05.05.2022r. oraz dokonana wpłata składek za ten miesiąc 20.05.2022r., tj. już w trakcie niezdolności do pracy w związku z chorobą.

Przepis art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy posługuje się przesłanką „kontynuacji działalności zarobkowej” lub „podjęcia działalności zarobkowej”. Ustawa przy tym nie definiuje pojęcia działalności zarobkowej. Również ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych terminu tego nie wyjaśnia. W doktrynie czyniąc próby zdefiniowania tego pojęcia, wskazuje się, że znaczenie tego pojęcia na gruncie art. 13 komentowanej ustawy powinno być rozumiane szeroko. Oznacza to, że w sensie rodzajowym wchodzi tu w grę każda praca (działalność) zarobkowa, mogąca stanowić źródło dochodów (H. Pławucka, glosa do uchwały SN z dnia 30 sierpnia 2001 r., III CZP 11/200, OSP 2002, z. 12, poz. 599).

O prowadzeniu działalności gospodarczej, powodującej powstanie tytułu do ubezpieczenia społecznego, decyduje faktyczne jej prowadzenie. Kwestie związane z formalnym zarejestrowaniem, wyrejestrowaniem nie przesądzają natomiast same w sobie o podleganiu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Domniemanie płynące z zarejestrowania działalności gospodarczej może zostać obalone, lecz ciężar w tym zakresie spoczywa na tym kto wywodzi z tego skutki prawne, zgodnie z art. 6 k.c. - a zatem w niniejszej sprawie po stronie wnioskodawcy, który na rozprawie w dniu 09.01.2023r. przyznał, że w kwietniu 2022r. nie miał zawiedzonej działalności gospodarczej i dopiero od 20 maja 2022r. zawiesił jej prowadzenie.

W związku z powyższym sekwencję późniejszych działań wnioskodawcy zmierzających do zawieszenia działalności gospodarczej od 01.04.2022r. należy ocenić negatywnie, jako celowe działanie, które miało zapewnić wnioskodawcy wypłatę świadczenia z ubezpieczenia chorobowego, po ustaniu zatrudnienia, tj. od dnia 04.04.2022r. Przemawiać za tym stanowiskiem mają daty podjętych działań, które nastąpiły dopiero po wydaniu przez organ rentowy decyzji z dnia 26.07.2022r. odmawiającej wnioskodawcy wypłaty zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnia od 04.04.2022 r. do 03.07.2022r. z uwagi na prowadzoną do 30.04.2022 r. działalność gospodarczą. Mianowicie w dniu 05.08.2022 r. wnioskodawca złożył informację o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej z datą wsteczną aż od 31.03.2022 r., a w dniu 22.08.2022r. złożył korekty dokumentów ubezpieczeniowych za 4/2022 z podstawą wymiaru składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 0,00 zł.

Należy zwrócić uwagę, że zasiłek chorobowy pełni funkcję substytutu zarobku, ma zabezpieczyć środki niezbędne do utrzymania jego beneficjenta w okresie trwania choroby. Prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia jest wyjątkiem od ogólnej zasady przysługiwania prawa do zasiłku chorobowego w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Odwołanie się do funkcji i celu prawa do zasiłku chorobowego, udzielanego po przekroczeniu okresu objętego składką, pozwala na stwierdzenie, że w kontekście ogólnych zasad nabywania prawa do zasiłku chorobowego, jest ono świadczeniem wyjątkowym, przysługującym tylko osobom nie podlegającym ubezpieczeniu.

Zgodnie zaś z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, z wyjątkiem ust. 6a.

Z treści art. 13 powołanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika zaś, że obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

Zawieszenie działalności gospodarczej wyłącza zatem obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego z tego tytułu, a w okresie zawieszenia nie można również przystąpić dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego. Po wznowieniu działalności gospodarczej ubezpieczony podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, a co za tym idzie w myśl art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych na swój wniosek może zostać objęty także dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

A zatem przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie jednoznacznie wykazało, że wnioskodawca po ustaniu zatrudnienia pracowniczego podlegał w okresie od 01.04.2022r. do 30.04.2022r. obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą , albowiem zawieszenie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej skutecznie nastąpiło dopiero od 01.05.2022r.

Z tych wszystkich względów, Sąd na postawie art. 477 (14) §1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Orzeczenie o kosztach oparto o przepis art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 t.j.).

sędzia Kamila Borszowska - Moszowska