Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Świdnicy

1.Przewodniczący:

1.SSO Waldemar Majka (spr.)

1.Sędziowie:

1.SO Krzysztof Płudowski

2.SR (del. do SO) Sebastian Kowalski

1.Protokolant:

1.Ewa Ślemp

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 31/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z 25 września 2023 roku, sygnatura akt II K 1473/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

pkt I,II,IV-X dyspozycji

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

Uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

S. W.

Niekaralność oskarżonej

Informacja z KRK

1022

2.1.1.2.

S. W.

Kierowanie roszczeń A. B. do S. M. i S. W. Bezskuteczne zawezwanie oskarżonej do próby ugodowej, Oddalenie powództwa o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu udziału we własności nieruchomości

Akta Sądu Rejonowego w Kłodzku I C 1266/17

15-17,18-19,178,181-186,216-220

98,155

2.1.1.3.

S. W.

Charakter relacji oskarżonej z A. B.. Treść porozumień z S. M., podstawa i charakter roszczeń kierowanych przez A. B. wobec oskarżonej

Treść porozumienia oskarżonej ze S. i D. B.

Charakter zatrudnienia oskarżonej i kierowanie roszczeń ze stosunku pracy oraz wypłacane jej dodatki w okresie zatrudnienia

Wyjaśnienia oskarżonej

Pisma (...) R. kierowane do oskarżonej z 28.11.2013 roku i 19.12.2013 roku, informacja (...) w R. wraz z zestawieniami wypłaty dodatków, pismo oskarżonej do (...) R. z 29.11.2013 roku i korespondencja zwrotna wraz ze świadectwami pracy, informacja o podjętych czynnościach kontrolnych przez PIP we W. z wezwaniami do zapłaty, oświadczenie i porozumienie z dnia 20.12.2014 roku oskarżonej oraz S. i D. B.;

wyroki z 17.11.2014 roku SR w Kłodzku, sygnatura VI K 899/13, z dnia 4.03.2015 roku SO w Świdnicy, sygnatura IV Ka 85/15.

1063-1065,1208-1210

1069-1070,1086,1071-1085,1088-1102, 1103-1112,1113-1122,1123-1127,1034

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Do przeprowadzonych w postępowaniu odwoławczym dowodów odniesiono się w części 3 niniejszego uzasadnienia.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonej zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku w pkt I, II, IV-X części dyspozytywnej zarzucając:

I.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, że:

a)  A. B. obawiając się o utratę pracy i zerwanie koleżeńskich stosunków z oskarżoną, która była jej przyjaciółką, zwracała oskarżonej dodatki przyznane jej za wykonywanie dodatkowych obowiązków pracowniczych, w szczególności w marcu 2013 r. przekazała matce oskarżonej 5.000 zł, we wrześniu przekazała oskarżonej 13.000 zł w gotówce, zaś pod koniec listopada 2013 r. przekazała jej 3.000 zł, pomimo braku obiektywnych dowodów wskazujących na to przekazanie, w szczególności w postaci dokumentów prywatnych w formie pokwitowań, zwłaszcza, że matka oskarżonej S. W. nie potwierdziła takiego przekazania,

b)  A. B. przekazała S. W. kwotę 19.300 zł, pomimo, że taki fakt nigdy nie miał miejsca, ustalenie to zostało dokonane jedynie na podstawie zeznań A. B., która miała osobisty powód, aby wskazywać na to przekazanie, zwłaszcza, że Sąd także ustalił, iż pieniądze te miały zostać z powrotem przekazane przez oskarżoną A. B., aby ta dokonała ich wpłaty do kasy (...), co czyni ustalone przez Sąd zachowanie A. B. sprzecznym z zasadami doświadczenia życiowego;

c)  oskarżona oświadczyła, że odda pieniądze A. B., pomimo, że fakt taki nie miał miejsca, a ustalenie to zostało dokonane na podstawie zeznań D. B., z których treści wynika, iż założyła ona, że skoro oskarżona zwróciła jej pieniądze z tytułu rozliczenia udziału, który miała ona mieć w nieruchomości nabytej przez S. M., to zwróci je także A. B., choć o relacjach finansowych pomiędzy oskarżoną i pokrzywdzoną D. B. nie miała żadnej wiedzy;

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się zasadą.

Słusznie podnosi apelujący, iż do zeznań A. B. należy odnosić się z ostrożnością i w aspekcie podejmowanych przez nią działań prawnych, z których wynika widoczna desperacja w odzyskaniu źle ulokowanych pieniędzy. Rzeczywiście, na co zwraca uwagę skarżący, istotny pozostaje układ zdarzeń z udziałem pokrzywdzonej, dający asumpt do ostrożności w ocenie wiarygodności jej relacji.

Trafnie podnosi apelujący (odnośnie czynu z art.284§2 k.k. przypisanego oskarżonej w punkcie I dyspozycji), iż A. B. w maju 2017 roku wytoczyła powództwo przeciwko S. M. przed Sądem Rejonowym w Kłodzku I Wydział Cywilny, które zostało prawomocnie oddalone wyrokiem z dnia 11 lipca 2018 roku (k.178, 209 akt I C 1266/17) i dopiero po tej dacie A. B. podjęła decyzję o złożeniu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przez S. W. przestępstw na jej szkodę ( protokół zawiadomienia o przestępstwie z 1.08.2018 roku i zeznania z 24.09.2018 roku – k.443-444,504-506). Sąd I instancji, co słusznie eksponuje skarżący, w istocie nie ustalił, co takiego się działo pomiędzy latami 2011-2013 a 2017, kiedy to A. B. wytoczyła powództwo przeciwko S. M. i dlaczego dopiero po kilku latach od okresu, kiedy pokrzywdzona pracowała razem z oskarżoną, A. B. zdecydowała się złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez S. W. ? Racjonalnej odpowiedzi na te pytania nie dostarcza w swoich zeznaniach pokrzywdzona, a i sąd I instancji nie poczynił ustaleń w tym zakresie, a biorąc pod uwagę kierunek zaskarżenia wyroku (jedynie na korzyść oskarżonej), nie bardzo było to możliwe i dopuszczalne w postępowaniu odwoławczym na niekorzyść oskarżonej, a okoliczności te mają znaczenie również ze względu na to, że w czerwcu 2015 roku A. B. wystąpiła do S. W. z zawezwaniem do próby ugodowej o zwrot kwoty 19.330 złotych tytułem zwrotu środków na zakup udziałów w nieruchomości położonej w R. o nr (...) Do ugody nie doszło (k.15-17 akt I C 1166/17) i wtedy wystąpiła z powództwem przeciwko S. M. o złożenie oświadczenia woli przenoszącego własność udziału w zakupionej przez niego nieruchomości. Roszczenie było uprawdopodobnione, zaś wniosek powódki A. B. o zabezpieczenie roszczenia poprzez zakaz zbywania nieruchomości przez S. M. został uwzględniony (k.25,59 – akt I C 1266/17). Ostatecznie postępowanie zakończyło się oddaleniem powództwa, ponieważ A. B. nie wykazała przed sądem aby zawarła z S. M. umowę powierniczego zakupu nieruchomości, a na niej spoczywał ciężar udowodnienia tego faktu. Przed wytoczeniem tego powództwa w lipcu 2016 roku A. B. wzywała S. M. do zapłaty kwoty 19.330 złotych, ten jednak odmówił żądaniu (k.18-19 akt I C 1266/17). W świetle powyższego należy stwierdzić, iż pokrzywdzona miała poważny problem w ustaleniu, kto i z jakiego tytułu jest wobec niej zobowiązany wobec niewątpliwego zainwestowania przez nią kwoty 19.330 złotych na zakup nieruchomości.

Przy ustaleniu realizacji znamion czynu zarzuconego oskarżonej koniecznym było zatem ustalenie czy do powierzenia opisanej kwoty oskarżonej przez pokrzywdzoną w istocie doszło i czy w czasie trwania posiadania tych środków przez oskarżoną doszło do rozporządzenia nimi wbrew woli pokrzywdzonej ? Materiał dowodowy nie daje podstaw do ustalenia, że doszło do realizacji przez oskarżoną znamion czynu z art.284§2 k.k. na szkodę A. B.. Nie jest bowiem uprawnione twierdzenie uzasadnienia zaskarżonego wyroku, zgodnie z którym „oczywistym jest w przedmiotowej sprawie, iż obie przyjaciółki powierzyły oskarżonej pieniądze działając w pełnym zaufaniu, iż przekaże je na zakup działki, której staną się współudziałowczyniami. Tymczasem oskarżona zadysponowała powierzonymi jej pieniędzmi w zupełnie inny sposób. Owszem wpłaciła je na poczet zakupu działki, jednak jej właściciela nie poinformowała w jaki sposób zgromadziła te pieniądze i że są to pieniądze osób, które oczekują uzyskania udziałów we własności działki. W ten sposób oskarżona zadysponowała powierzonymi jej pieniędzmi jak właścicielka, a zatem wyczerpała znamiona ustawowe czynu zart.284§2 kk” (k.977 odwr.). Tymczasem to nie oskarżona wpłacała w istocie pieniądze na zakup działki, choć przez moment była w posiadaniu tych pieniędzy, nie mogła też uskutecznić promesy przeniesienia udziału w nieruchomości na rzecz pokrzywdzonej, skoro nie była i nie mogła być nabywcą działki. Okoliczność tę potwierdzają relacje z postępowania cywilnego, a mianowicie zeznania D. B. (k.98 - akt I C 1266/17), która zeznała: „ na pewno było tak, że 31.12 S. dała wszystkie te pieniądze A. B., która wpłacała te pieniądze jako S. M. ”. Potwierdza to też przesłuchana w charakterze strony w postępowaniu cywilnym A. B. wskazując „dnia 30.12.2011 roku wpłaciłyśmy z D. w kasie nasze pieniądze” (k.155 odwr. - akt I C 1266/17), potwierdza to też w niniejszym postępowaniu (k.74) wskazując: „Zebrane pieniądze wspólnie z S. wpłaciłyśmy w kasie (…) w imieniu właściciela nieruchomości tj. S. M..

W świetle powyższego uznać należy, iż oskarżona była przez pewien czas dysponentem pieniędzy A. B. wyłożonych na zakup nieruchomości przez S. M., jednak środki te za zgodą A. B. i z jej udziałem ostatecznie zostały wpłacone na poczet ceny nabycia nieruchomości. Oskarżona nie mogła zatem obiektywnie przywłaszczyć tych pieniędzy. Co za tym idzie - wiarygodnie jawią się wyjaśnienia oskarżonej w tym zakresie, jak i te dotyczące okoliczności zawarcia porozumienia z D. i S. B. (2) (k.1034). Rację ma też apelujący wskazując, iż nie ma dowodów na to, że oskarżona oświadczyła, że odda pieniądze A. B. (…) a ustalenie to zostało dokonane na podstawie zeznań D. B., z których treści wynika, iż założyła ona, że skoro oskarżona zwróciła jej pieniądze z tytułu rozliczenia udziału, który miała ona mieć w nieruchomości nabytej przez S. M., to zwróci je także A. B., choć o relacjach finansowych pomiędzy oskarżoną i pokrzywdzoną D. B. nie miała żadnej wiedzy. Oskarżona z pokrzywdzoną niewątpliwie miała „własne rozliczenia”, których przedmiotem pozostawały również pieniądze przyznawane pokrzywdzonej tytułem dodatków ( o czym mowa poniżej).

Aby przypisać odpowiedzialność karną oskarżonej za czyn przypisany jej w punkcie I dyspozycji należałoby wykazać, iż działała wspólnie i w porozumieniu z S. M. i przez oszukańcze zabiegi doprowadziła A. B. do niekorzystnego rozporządzenia pieniędzmi wpłaconymi na poczet ceny nabycia nieruchomości, zapewnianą że zostanie współwłaścicielem tej nieruchomości po nabyciu przez S. M., a zatem odpowiedzialność oskarżonej należałoby postrzegać w kategoriach oszustwa. Takiego zarzutu nikt oskarżonej nie postawił bo i materiał dowodowy nie dawał ku temu podstaw, co też zauważył prokurator formułujący akt oskarżenia. Pamiętać należy, iż przywłaszczyć w rozumieniu art.284§2 kk można jedynie sobie, natomiast „uposażonym” korzyścią majątkową przestępstwa z art.286§1 kk może być także inna od sprawcy osoba (art.115§4 kk). W takim też kierunku prowadzone było postępowanie, które zostało umorzone po raz pierwszy 29.12.2018 roku (k.124-134) o czyn z art.286§1 k.k., a kolejny raz 28.12.2019 roku (k.251-263) z powodu braku w zachowaniu oskarżonej znamion czynu zabronionego z art.286§1 kk, by następnie po uchyleniu tego postanowienia sformułować akt oskarżenia o czyn z art.284§2 kk (k.383).

W świetle powyższego nie sposób przyjąć aby S. W. przywłaszczyła sobie jakiekolwiek pieniądze A. B., ponieważ w efekcie uposażonym i wzbogaconym tymi środkami pozostawał S. M., który przy użyciu tych środków stał się właścicielem nieruchomości za wiedzą i zgodą A. B.. Zastanawiąjąca jest „totalna niepamięć” tego świadka, który otrzymał znaczne pieniądze od oskarżonej, pokrzywdzonej i D. B., stał się właścicielem nieruchomości, którą w efekcie sprzedał z zyskiem i nie pamięta z kim i na co się umawiał (k.891-892). Nad kwestią tą sąd I instancji jednak się nie pochylił (k.976) uznając relację świadka za wiarygodną, mimo iż świadek ten zeznał że z S. W. również się nie rozliczył (k.892), a zatem pieniądze wpłacone przez wymienione kobiety potraktował jako darowiznę (?) albo nieoczekiwane przysporzenie bez tytułu prawnego (?). Pozostaje nieodparte wrażenie, że sprawa ma jakieś drugie dno, o którym ani oskarżona ani S. M. opowiadać nie chcą, a czynienie dalszych rozważań w tym zakresie w ramach niniejszego postępowania nie znajduje uzasadnienia.

Materiał dowodowy nie dawał też podstaw do przypisania oskarżonej popełnienia przestępstwa z art.228§1 k.k., ponieważ nie sposób przyjąć aby oskarżona w związku z pełnieniem funkcji publicznej przyjęła korzyść majątkową. Oskarżona nie uzależniła przyznania dodatków A. B. od wręczenia jej korzyści majątkowej, ale zawarła z pokrzywdzoną swoiste porozumienie, na mocy którego ta ostatnia dzieliła się z oskarżoną pieniędzmi które otrzymywała z tytułu przyznania przez oskarżoną licznych dodatków.

Kwoty dodatków kształtowały się następująco (zestawienie - k.23):

1.09.2012-30.11.2012 w sumie 3.600 zł (1200x3),

1.12.2012-30.06.2013 w sumie 12.600 zł (1800x7),

1.12.2012-30.06.2013 w sumie 7.000 zł (1000x7),

1.07.2013-31.12.2013 w sumie 11.095,20 zł (1849,20x6),

1.07.2013-31.12.2013 w sumie 4.500 zł (750x6).

W sumie A. B. otrzymała kwotę 38.795,20 złotych brutto czyli około 30 tysięcy złotych netto z tytułu dodatków przyznanych jej przez oskarżoną. Skoro zatem rzekomo pokrzywdzona miała przekazać oskarżonej około 18 tysięcy złotych z pieniędzy otrzymanych z tytułu przyznanych dodatków, to przy przyjęciu jej twierdzeń za prawdziwe – sporą kwotę zatrzymała również dla siebie. Opisując dodatek, który otrzymała za sprawą oskarżonej A. B. wskazała: „przyznała mi dodatek w sierpniu 2012 r., który miałam jej oddawać ale nie było to ustalone na piśmie (…) chciałam żeby przyjęła na staż z urzędu pracy moją siostrę, zatrudniła ją w 2013 roku (…) jedną część dodatku jej przekazałam. To była kwota około 20.000 zł” (k.156-156 odwr. - akt I C 1266/17). Z relacji tej wynika, iż oskarżona z pokrzywdzoną umówiły się i znalazły sposób na skorzystanie z publicznych pieniędzy w taki sposób, żeby było to legalne i aby obie miały z tego korzyść (podobnie przecież obie panie funkcjonowały przy zakupie atrakcyjnej nieruchomości, kiedy nie bardzo miały możliwość wzięcia udziału w przetargu i koniecznym było skorzystanie z pomocy S. M.). Zachowania takie w aspekcie etycznym zasługują na potępienie, jednak oskarżona nie wyczerpała zachowaniem swym znamion przestępstwa.

Brak jest dowodów i ustaleń aby A. B. otrzymywała dodatki za niewykonaną pracę, brak też dowodów na to aby oskarżona uzależniła przyznanie dodatków od otrzymania korzyści majątkowej. Gdyby takie okoliczności miały miejsce wówczas można by postrzegać odpowiedzialność oskarżonej w kategoriach art.228§4 k.k. i art.231§2 k.k. (choć byłoby to niemożliwe w ramach zarzutu postawionego w niniejszym postępowaniu bowiem wykraczałoby poza ramy zarzutu aktu oskarżenia). Przy czym znamię "uzależnienia" określone w art. 228 § 4 k.k. zawiera w sobie immanentnie pewną aktywność sprawcy i jest czymś więcej niż biernym tylko oczekiwaniem na wręczenie "łapówki"; jest więc pewnym surogatem żądania. Przepis § 1 i 4 art. 228 k.k. pozostają wobec siebie w relacji przepisu - odpowiednio - ogólnego i szczególnego, co z kolei implikuje stosowanie wykładni lex specialis derogat legi generali, eliminującej pozorny zbieg przepisów ustawy. Analiza porównawcza § 1 oraz § 4 art. 228 k.k. wskazuje wyraźnie, że użyte w § 1 znamię "żądania" jest swoistym przeciwstawieniem i zarazem kryterium odróżnienia inicjatora określonego w nim przestępstwa: jeśli osoba pełniąca funkcję publiczną "przyjmuje" korzyść, to chodzi o sytuację, gdy inicjatorem korzyści jest wręczający łapówkę; natomiast w przypadku "żądania" - inicjatorem jest pełniący funkcję publiczną.

Nie zaistniała natomiast sytuacja aby to A. B. wręczyła korzyść majątkową oskarżonej licząc na przyznanie dodatków, wówczas bowiem doszłoby do wyczerpania znamion czynu z art.228§1 k.k., ale takie czynności sprawcze nie miały miejsca, a zatem już w świetle powyższego nie sposób przypisać oskarżonej popełnienia przestępstwa z art.228§1 k.k.

Niezależnie od powyższego wątpliwa również pozostaje wysokość kwot przekazywanych przez pokrzywdzoną oskarżonej jako „swoisty nieco wymuszony wyraz wdzięczności za przyznane dodatki”. W swojej pierwszej relacji w postępowaniu karnym (k.10-11) pokrzywdzona nie była w stanie wskazać dokładnej kwoty, którą przekazała oskarżonej, a i sąd I instancji po przeprowadzeniu przewodu sądowego miał z tym problem skoro w czynie przypisanym oskarżonej (pkt II dyspozycji) powielono kwotę z czynu zarzuconego (nie mniej niż 18.000 złotych), co pozostaje w sprzeczności z orzeczeniem o obowiązku naprawienia szkody (pkt VIII dyspozycji), gdzie zobowiązano oskarżoną do zapłaty 21.000 złotych (k.980 odwr.). Rozbieżności tych nie da się usunąć w oparciu o relację pokrzywdzonej ani też zeznania A. L. czy też K. B..

Wątpliwym pozostaje zatem czy, ile i z jakiego tytułu pokrzywdzona przekazała oskarżonej jakieś pieniądze. Słusznie podnosi również obrońca oskarżonej wskazując, że nie ma podstaw do przyjęcia, że ze zrzutów wiadomości tekstowych wymienianych pomiędzy oskarżoną a A. B. ma wprost wynikać, iż oskarżona żądała od A. B. pieniędzy z tytułu przyznanych przez nią dodatków, pomimo że z tych zrzutów wcale to wprost nie wynika, zwłaszcza że nie tylko nie ma w nich żadnej wiadomości pochodzącej od oskarżonej, w której formułowałaby ona konkretne żądania zapłaty w stosunku do A. B., a są wiadomości wyrażające niezrozumienie przez oskarżoną treści smsów wysyłanych do niej przez A. B..

Patrząc na losy postępowania przygotowawczego w tym zakresie i w tym wypadku postępowanie o czyn z art.228§1 kk w zw. z art.12§1 kk zostało umorzone wobec stwierdzenia braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu zabronionego. Przy czym prowadzone było postępowanie, które zostało umorzone po raz pierwszy 29.12.2018 roku (k.124-134) o czyn z art.231§2 k.k. w zw. z art.12 kk, a kolejny raz 28.12.2019 roku (k.251-263) z powodu braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa, w efekcie zakończyło się wniesieniem aktu oskarżenia o czyn z art.228§1 kk w zw. z art.12§1 kk, jednak brak podstaw do przypisania oskarżonej sprawstwa i winy w tym zakresie.

Wniosek

Obrońca wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie I poprzez uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej czynu w punkcie I części wstępnej wyroku;

- zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie II poprzez uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej czynu w punkcie II części wstępnej wyrku;

- uchylenie orzeczeń zawartych w punktach IV-X części dyspozytywnej wyroku;

ewentualnie:

- uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznana Sądowi I instancji.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasadny w zakresie żądania zmiany wyroku i uniewinnienia oskarżonej

3.2.

II.  rażące naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, a to:

a)  art.175 § 1 k.p.k. w zw. z art. 386 § 3 k.p.k. poprzez pominięcie dowodu z wyjaśnień oskarżonej S. W., mimo złożenia przez jej obrońcę wniosku o ich odebranie od niej;

b)  art. 5 § 2,7 i 410 k.p.k. polegające na:

1.  przyjęciu za wiarygodne i w pełni logiczne oraz konsekwentne zeznań A. B., pomimo, że świadek ta nie wskazała żadnych dowodów, które potwierdzałby przedstawioną przez nią wersję, w szczególności:

- odnośnie dodatków za wykonywaną pracę – nie wskazała świadków, którzy słyszeliby o jej ustaleniach z oskarżoną w tym zakresie, zwłaszcza, że łączna wysokość tych dodatków przyznanych jej przez oskarżoną, jako jej zwierzchnika, była kilkukrotnie wyższa od kwot, które rzekomo miała ona przekazać oskarżonej, dodatki te były przyznawane w zamian za zwiększenie u A. B. obowiązków pracowniczych, które ona rzeczywiście wykonywała, trudno więc zakładać, że dorosła, zdrowa osoba, u której nie występują żadne zaburzenia poznawcze, godziłaby się na zwiększenie ilości wykonywanej przez nią pracy i jednoczesne oddawanie wynagrodzenia z tego tytułu;

- odnośnie kwot, które rzekomo A. B. miała przekazać oskarżonej na nabycie przez S. M. nieruchomości w R. - to S. M. nic nie wiedział o takim przekazaniu, a A. B. nie dysponowała żadnym pokwitowaniem przekazania takich pieniędzy oskarżonej, co w przypadku przekazania pieniędzy na nabycie nieruchomości w świetle zasad doświadczenia życiowego zazwyczaj ma miejsce, a jej zeznania stoją w sprzeczności z zeznaniami, które złożyła w postępowaniu cywilnym o sygn. akt I C 1266/17, zawisłym przed Sądem Rejonowym w Kłodzku, a zakończonym oddaleniem powództwa A. B. przeciwko S. M., zwłaszcza, że przedmiot tego postępowania był związany z czynem przypisanym w punkcie I części dyspozytywnej wyroku zaskarżonego niniejszą apelacją;

2.  przyjęciu za wiarygodne zeznań S. M., w których wskazał on, iż nie wiedział, że w przyszłości współwłaścicielami nieruchomości położonej w R., a nabywanej przez niego w drodze przetargu organizowanego faktycznie przez pracowników urzędu, w tym D. B. i A. B., mają być właśnie te osoby, pomimo świadek ten doskonale wiedział o takim planie i się na niego godził, zaś złożenie przez niego zeznań innej treści, niż ta, która znajduje się w aktach sprawy, mogłoby go narazić na odpowiedzialność karną, zwłaszcza, że to właśnie ten świadek, a nie oskarżona S. W., został przez A. B. pozwany w postępowaniu o sygn. akt I C 1266/17, zawisłym przed Sądem Rejowym w K., a dotyczącym zwrotu pieniędzy wpłaconych przez A. B. z tytułu nabycia udziału w tej nieruchomości,

3.  przyjęciu za podstawę dokonania ustaleń faktycznych zeznań świadka K. B. tylko dlatego, że wskazała ona, iż jej córka A. B. miała pozostać pod silnym wpływem oskarżonej, co zdaniem Sądu tłumaczy godzenie się przez A. B. na przekazywanie oskarżonej pieniędzy otrzymywanych przez nią z tytułu dodatkowej pracy, pomimo, że świadek ta, co także zauważył Sąd I instancji, nie miała żadnej wiedzy odnośnie przekazywania oskarżonej przez jej córkę jakichkolwiek pieniędzy;

4.  przyjęciu za podstawę dokonania ustaleń faktycznych zeznań A. L., mimo, że zeznania te ograniczają się do dokonanej przez świadka oceny istniejących na gruncie zawodowym relacji pomiędzy oskarżoną a A. B.;

5.  przyjęciu, że zeznania D. B. pozawalają na dokonanie ustalenia przekazania oskarżonej przez A. B. pieniędzy na nabycie nieruchomości przez oskarżoną, pomimo, że D. B. nie znała relacji finansowych pomiędzy tymi kobietami, a swoje stanowisko zawarte w zeznaniach oparł na swoim przekonaniu o zbieżności jej interesów z interesami A. B. wynikającego z tego, że miały w przyszłości stać się współwłaścicielkami nieruchomości, którą nabył S. M.;

6.  przyjęciu, że ze zrzutu wiadomości tekstowych wymienianych pomiędzy oskarżoną a A. B. ma wprost wynikać, iż oskarżona żądała od A. B. pieniędzy z tytuły przyznanych przez nią dodatków, pomimo, że z tych zrzutów wcale to wprost nie wynika, zwłaszcza, że nie tylko nie ma w nich żadnej wiadomości pochodzącej od oskarżonej, w której formułowałaby ona konkretne żądania zapłaty w stosunku do A. B., a są wiadomości wyrażające niezrozumienie przez oskarżoną treści smsów wysyłanych do niej przez A. B..

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Do większości zarzutów połączonych treściowo z tymi opisanymi w części 3.1. niniejszego uzasadnienia odniesiono się już tamże.

Ponadto za argumentacją obrońcy zdaje się przemawiać prawomocne uniewinnienie oskarżonej za czyn zarzucony jej w punkcie III – kwalifikowany z art.13§1 kk w zw. z art.286§1 kk i art.12§1 kk. Skoro pokrzywdzona w tym wypadku nie miała problemów aby odmówić oskarżonej spełnienia żądanego świadczenia, to powstaje pytanie dlaczego miały dzielić się środkami pozyskiwanymi z przyznanych dodatków, skoro jak sama wskazuje, pieniądze te jej się należały, ponieważ wykonywała powierzone jej obowiązki (k.947). Z jednej strony podważa to argumentację sądu Instancji o nieporadności pokrzywdzonej i pozostawania pod silnym wpływem oskarżonej, z drugiej wskazuje na istniejące porozumienie między obydwoma paniami, które posiadały dobry zmysł do interesu i pozyskiwania pieniędzy. Zdaje się to zauważać i sąd I instancji wskazując w uzasadnieniu orzeczenia uniewinniającego: „Sąd na podstawie zeznań A. B. ustalił bez wątpliwości, iż w grudniu 2014r. oskarżona żądała od A. B. kwoty 10.000 zł , które pokrzywdzona miała jej zapłacić z tytułu przyznanego jej dodatku miesięcznego za wykonywanie dodatkowej pracy i dodatku funkcyjnego z odprawy w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia. Aby uznać, iż doszło do wyczerpania znamion czynu z art. 286§1 kk należałoby ustalić, iż oskarżona działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej wprowadziła A. B. w błąd w celu niekorzystnego rozporządzenia mieniem. W przedmiotowej sprawie oskarżona w żaden sposób nie wprowadziła pokrzywdzonej w błąd, nie ma takiego elementu również w opisie czynu formułowanego przez oskarżyciela - wprost zażądała pieniędzy, które w żaden sposób jej się nie należały, a oskarżona uznawała, że miała do nich prawo tylko dlatego, że to właśnie ona jako przełożona A. B. powierzała jej dodatkowe obowiązki i przyznawała dodatki specjalne. Sąd uznał zatem, że to zachowanie oskarżonej nie wyczerpało znamion przestępstwa.

Powstaje pytanie zatem z jakiego powodu pokrzywdzona miała problem i niemożność w zachowaniu się w podobny sposób w wypadku kierowania wobec niej wcześniejszych rzekomych żądań dzielenia się przyznawanymi dodatkami. To również wskazuje na istniejące między pokrzywdzoną i oskarżoną porozumienie dotyczące rozdysponowania pieniędzy z dodatków w taki sposób aby obie panie miały z tego korzyść. Operatywność oskarżonej w tym zakresie potwierdza również złożona w toku postepowania odwoławczego dokumentacja potwierdzająca jej operatywność w pozyskiwaniu pieniędzy również w sporze z pracodawcą.

Reasumując zatem – krytycznie w aspekcie zasad moralnych oceniać można zachowania oskarżonej, jednak nie zrealizowała ona tymi zrachowaniami ustawowych znamion zarzucanych jej czynów zabronionych. Pełniąc funkcję publiczną nie dopuściła się karalnej sprzedajności ani też nie przywłaszczyła na swoją rzecz powierzonych jej przez pokrzywdzoną pieniędzy.

Wniosek

Obrońca wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie I poprzez uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej czynu w punkcie I części wstępnej wyroku;

- zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie II poprzez uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej czynu w punkcie II części wstępnej wyrku;

- uchylenie orzeczeń zawartych w punktach IV-X części dyspozytywnej wyroku;

ewentualnie:

- uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznana Sądowi I instancji.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasadny w zakresie żądania zmiany wyroku i uniewinnienia oskarżonej z przyczyn wskazanych powyżej – brak w zrachowaniach oskarżonej ustawowych znamion czynów zabronionych (art.17§1 pkt 2 kpk).

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

zmieniono zaskarżony wyrok w ten sposób, że :

1)  uchylono orzeczenia z punktów IV, V, VI, VII, VIII, IX i X dyspozycji,

2)  uniewinniono oskarżoną S. W. od zarzutu popełnienia czynów przypisanych jej w punktach I i II dyspozycji, kwalifikowanych odpowiednio z art.284§2 kk i art.228§1 kk w zw. z art.12§1 kk

Zwięźle o powodach zmiany

Z przyczyn wskazanych w części 3. niniejszego uzasadnienia.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Orzeczenie o kosztach procesu uzasadnia przepis art.632 pkt 2 k.p.k.

7.  PODPIS

Sebastian Kowalski Waldemar Majka Krzysztof Płudowski

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z 25 września 2023 roku, sygnatura akt II K 1473/20

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

I,II,IV-X dyspozycji

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana