Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Świdnicy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący:

SSO Mariusz Górski (spr.)

Sędziowie:

SSO Adam Pietrzak,

SSO Tomasz Wysocki

Protokolant:

Agnieszka Strzelczyk

przy udziale Jacka Kowalskiego Prokuratora Prokuratury Rejonowej del. do Prokuratury

Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2019 r.

sprawy 1. Ł. C.

syna R. i E. z domu W.

urodzonego (...) w D.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk,

2. S. K.

syna M. i K. z domu D.

urodzonego (...) w B.

oskarżonego z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk,

3. K. B.

syna T. i A. z domu B.

urodzonego (...) w B.

oskarżonego z art. 291 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonego K. B., obrońcę oskarżonego S. K., obrońcę oskarżonego Ł. C., oskarżonego Ł. C.

od wyroku Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

z dnia 14 listopada 2018 r. sygnatura akt II K 744/15

I.  uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych Ł. C., S. K. i K. B., a na podstawie art. 435 kpk także wobec oskarżonego B. S. i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. Ż. z Kancelarii Adwokackiej w D. 516,60 złotych tytułem kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu K. B. z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. Z. z Kancelarii Adwokackiej w D. 516,60 złotych tytułem kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu S. K. z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. N. z Kancelarii Adwokackiej w D. 516,60 złotych tytułem kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu Ł. C. z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Sygn.akt IV Ka 108/19

UZASADNIENIE

Ł. C. oskarżony został o to, że:

I. w dniu 10 stycznia 2015r. w D. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadził w błąd pracownika Lombardu M. B. co do rzekomo przysługującego mu prawa własności telefonu komórkowego marki L. (...) doprowadzając ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 160 zł stanowiącej pożyczkę pod zastaw rzeczy, czym działał na szkodę firmy (...) s.c. z/s w D., przy czym zarzuconego mu czynu dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sadu Rejonowego w Dzierżoniowie sygn. akt II K 1016/12 za czyny z art. 279 § 1 k.k. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał na mocy wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie sygn. akt II K 261/13 w okresie od 10 września 2012r., od 3 grudnia 2013r. do 12 grudnia 2013r. od 11 stycznia 2014r. do 29 października 2014r.,

to jest o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

II. w dniu 30 stycznia 2015r. w D. działając wspólnie i w porozumieniu
z S. K. po wybiciu szyny okiennej w mieszkaniu wszedł do jego wnętrza skąd zabrał w celu przywłaszczenia telewizor marki T. wartości 1390 zł na szkodę K. T., przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa opisanych w pkt I,

to jest o czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

III. w okresie od 11 lutego 2015r. do 13 lutego 2015r. w D. zabrał w celu przywłaszczenia kluczyk od samochodu marki R. (...) o nr rej. (...), a następnie za jego pomocą poprzez otwarcie zamka w drzwiach dostał się do wnętrza pojazdu dokonał jego zaboru w celu przywłaszczenia, powodując straty w kwocie 700 zł na szkodę A. O., przy czym działał w warunkach powrotu do przestępstwa opisanych w pkt I,

to jest o czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Z kolei S. K. oskarżony został o to, że:

IV. w dniu 30 stycznia 2015r. w D. działając wspólnie i w porozumieniu
z Ł. C. po uprzednim wybiciu szyny okiennej w mieszkaniu wszedł do jego wnętrza skąd zabrał w celu przywłaszczenia telewizor marki T. (...) wartości 1390 zł na szkodę K. T. będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie sygn. akt II K 240/12 za przestępstwo podobne z art. 280 § 1 k.k. i inne na karę 2 lat pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 24 maja 2009r. do 26 maja 2009r.,

to jest o czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

V. w dniu 9 stycznia 2015r. w D. działając wspólnie i w porozumieniu z B. S. po uprzednim odgięciu blachy w zabezpieczonej zamkiem metalowej obudowie stojaka dokonał z jego wnętrza zaboru w celu przywłaszczenia tabletu marki P. (...) model (...)o wartości 780 zł na szkodę (...) w D., przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa opisanych w pkt. IV,

to jest o czyn art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k..

Nadto K. B. oskarżony został o to, że:

VI. w nieustalonym dniu w okresie od 11 lutego 2015r. do 18 lutego 2015r.
w P. nabył od Ł. C. za kwotę 40 zł pochodzący z kradzieży z włamaniem na szkodę A. O. samochód osobowy marki R. (...) o nr rej. (...), przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie sygn. akt II K 375/12 z dnia 6 czerwca 2012r. za przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. i inne na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 5 maja 2010r. do 7 maja 2010r., w dniu
3 stycznia 2011r., od 27 stycznia 2012r. do 24 lipca 2014r.,

to jest o czyn z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k..

Poza tym B. S. oskarżony został o to, iż:

VII. w dniu 9 stycznia 2015r. w D. działając wspólnie i w porozumieniu
z S. K. po uprzednim odgięciu blachy z zabezpieczonej zamkiem metalowej obudowie stojaka, dokonał z jego wnętrza zaboru w celu przywłaszczenia tabletu marki P. (...) model (...) o wartości 780 zł na szkodę (...) w D.,

to jest o czyn z art. 279 § 1 k.k.

Zaskarżonym wyrokiem Ł. C. uznany został za winnego popełnienia czynu opisanego wyżej w punkcie I, z tym, iż uznano czyn ów za wypadek mniejszej wagi określony w art. 286§3 kk i za to, na mocy powołanego przepisu wymierzono oskarżonemu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Tymże wyrokiem Ł. C. uznany został także za winnego popełnienia czynów opisanych wyżej w punktach II i III i za czyny te, na podstawie art. 279§1 kk wymierzono oskarżonemu karę po 1 roku pozbawienia wolności.

Zważywszy na treść art. 85 kk i art. 86§1 kk wymierzono Ł. C. karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Z kolei S. K. uznany został za winnego popełnienia czynów opisanych wyżej w punktach IV i V, przy czym opisy tych czynów uzupełniono o wskazanie, iż karę 2 lat pozbawienia wolności oskarżony odbywał w okresie od 24.05.2009 r. do 26.05.2009 r. i od 30.01.2012 r. do 09.05.2013 r.

Za każdy z nich, na mocy art. 279§1 kk wymierzono oskarżonemu kary po 1 roku pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 85 kk i art. 86§1 kk wymierzono karę łączna pozbawienia wolności, a jej wymiar określono na 1 rok i 3 miesiące.

K. B. uznany został za winnego popełnienia czynu opisanego wyżej w punkcie VI i traktując występek ten jako wypadek mniejszej wagi określony w art. 291§2 kk na mocy tego przepisu wymierzono oskarżonemu karę 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Nadto B. S. uznany został tymże wyrokiem za winnego dokonania czynu opisanego wyżej w punkcie VII i za to na mocy art. 279§1 kk wymierzono oskarżonemu karę 1 roku pozbawienia wolności, której wykonanie, na podstawie art. 69§1 kk i art. 70§1 pkt 1 kk zawieszono warunkowo na okres lat 3, oddając oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora sądowego (art. 73§1 kk).

Wyrok powyższy zaskarżyli obrońcy oskarżonych K. B., S. K., Ł. C. i osobiście przez Ł. C..

Obrońca K. B. zarzucił orzeczeniu:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, poprzez przyjęcie przez sąd poglądu, iż oskarżony K. B. na podstawie okoliczności towarzyszących zakupowi samochodu powinien wiedzieć, iż pochodzi on z czynu zabronionego w sytuacji, gdy z ujawnionego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, iż oskarżony nie miał podstaw do wyciągania takich wniosków;

- obrazę prawa procesowego w postaci art. 5§2 kpk i rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, który to błąd mógł mieć wpływ na treść orzeczenia,

- obrazę prawa materialnego, a mianowicie art. 291§1 i 2 kk w zw. z art. 122§1 kw poprzez błędne przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności karnej za paserstwo samochodu osobowego o wartości 700 zł, w sytuacji gdy ze względu na ustalona wartość mienia przez pokrzywdzoną, czyn oskarżonego wyczerpał znamiona wykroczenia z art. 122§1 kw.

Tym samym apelujący wniósł o:

- zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego względnie umorzenie postepowania w stosunku do niego z uwagi na przedawnienie karalności zarzucanego czynu,

- przyznanie adwokatowi kosztów obrony z urzędu, które to koszty nie zostały opłacone w całości ani w części.

Obrońca S. K. zarzucił wyrokowi rażącą niewspółmierność kary poprzez jej ukształtowanie przy zastosowaniu w sposób wadliwy dyrektyw sądowego wymiaru kary, czego konsekwencją było wymierzenie kary pozbawienia wolności o charakterze bezwzględnym i niezastosowanie środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia jej wykonania.

W konsekwencji apelujący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary jednego roku i trzech miesięcy pozbawienia wolności.

Obrońca Ł. C. zarzucił wyrokowi:

- w zakresie pkt II części dyspozytywnej orzeczenia:

1. obrazę przepisów postepowania, mającą wpływ na treść orzeczenia (art. 438 pkt 2 kpk), a to:

a. mającą wpływ na treść zaskarżone wyroku rażącą obrazę przepisów postępowania: art.5§1 i 2 kpk oraz art. 7 kpk, poprzez przyjęcie, przekraczając swobodną ocenę dowodów, z naruszeniem zasady domniemania niewinności, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że oskarżonych Ł. C. dopuścił się zarzucanego czynu;

b. mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego wyroku, a polegający na przyjęciu, że oskarżony popełnił występki zarzucane mu aktem oskarżenia, podczas gdy zebrany materiał dowodowy i prawidłowo ustalony stan faktyczny przeczą temu wnioskowi.

Tym samym skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego Ł. C. od zarzucanego mu czynu.

Ł. C. zarzucił orzeczeniu:

- naruszenie prawa procesowego m.in. art.2§2 kpk, art. 4 kpk, art. 5 kpk, art. 7 kpk, art.410 kpk oraz art. 424 kpk, gdyż Sąd podczas procesowania nie uwzględnił w orzeczeniu okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, niedające się usunąć wątpliwości rozstrzygnął na niekorzyść Ł. C., a orzeczenia nie oparł na wszystkich, zebranych dowodach, np. zeznania świadka: Kuratora M. K. i matki osk. K. - bez jednoczesnego uzasadnienia, dlaczego tak uczynił oraz związany z tym błąd w ustaleniach faktycznych Sądu przyjęty za podstawę wyroku, polegający na uznaniu, że oskarżony Ł. C. fizycznie i bezpośrednio uczestniczył we włamaniu do mieszkania K. T. mimo, że wbrew stanowisku Sadu, nie pozwalał na to zebrany materiał dowodowy.

Tak więc skazany ten wniósł o uniewinnienie go od czynu zarzucanego mu w pkt II aktu oskarżenia oraz związane z tym, znaczne obniżenie kary łącznej orzeczonej w pkt III wyroku.

Sąd Okręgowy zważył:

Przed odniesieniem się do wskazanych wyżej apelacji należy w pierwszej kolejności wskazać na uchybienia procesowe jakich dopuścił się Sąd I instancji, a które mogły mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia.

I tak:

1.  Jak wynika z treści protokołu rozprawy z 27.08.2018 r. K. B. nie został doprowadzony na rozprawę, choć wnosił o to pismem z 06.08.2018 r. doręczonym Sądowi Rejonowemu 16.08.2018 r. Na wniosku tym znajduje się zarządzenie (nie potwierdzone przez Sąd podczas rozprawy, wydane prawdopodobnie przez sędziego - referenta dnia 23.08.2018 r.), którym wniosek ów pozostawiono bez rozpoznania, a uczyniono to w oparciu o art. 353 kpk.

Analizując ten przepis, a zwłaszcza jego §5 należy mieć pewne wątpliwości co do zasadności wskazanej wyżej decyzji. Prawdą jest co prawda, że oskarżony zwrócił się o doprowadzenie na rozprawę po upływie 7 dni od doręczrenia mu zawiadomienia o jej terminie, jednak (jak się wydaje) od 16.08.2018 r. do 27.08.2018 r. było dostatecznie dużo czasu by zarządzić doprowadzenie Ł. C. do sadu bez konieczności zmiany terminu rozprawy, zważywszy zwłaszcza, iż oskarżony przebywał nie w odległej placówce penitencjarnej lecz w D..

2.  Na rozprawie 27.08.2018 r. nastąpiła zmiana sędziego referenta i w miejsce SSR M. B. która przeprowadziła niemalże w całości szczegółowe postepowanie jurysdykcyjne wstąpił SSR B. S. (1). Zaniechał on praktycznie przeprowadzenia jakiegokolwiek postępowania dowodowego i za zgodą stron, w oparciu o art. 394§1 i §2 kpk uznał za ujawnione bez odczytywania dane o osobie i karalności oskarżonych oraz dowody zawnioskowane w akcie oskarżenia do odczytania i inne podlegające odczytaniu z akt, a także dowody przeprowadzone na poprzedniej rozprawie i zgromadzone w aktach sprawy ( w tym zeznania przesłuchanych w sprawie świadków).

Zważywszy na powyższe należy stwierdzić, iż taka decyzja jak zaprezentowana wyżej jest co prawda dopuszczalna lecz pośpiech z jakim prowadził postępowanie Sąd I instancji po zmianie sędziego referenta nie pozwalał jednak na zbiorcze ujawnienie dowodów, bez sprecyzowania, których konkretnie dowodów ta czynność dotyczy. Tym samym ową kwestionowaną czynność procesową należy uznać za niemającą praktycznie żadnego znaczenia prawnego, mogącego sprawić, że nastąpiło ujawnienie tych dowodów w toku rozprawy głównej, a więc nie mogą one stanowić podstawy wyroku zgodnie z art. 410 kpk.

3.  27.08.2018 r. mimo chęci jak najszybszego zakończenia sprawy Sąd Rejonowy zdecydował jednak o odroczeniu rozprawy „w celu umożliwienia oskarżonemu K. B. złożenia wyjaśnień” lecz na skutek nie skorzystania przez doprowadzonego z tej możliwości - uznano za ujawnione bez oczytania wszystkie uprzednio złożone przez K. B. wyjaśnienia.

Zaniechano jednak ponownego skorzystania z uprawnienia jakie daje art. 394§1 i §2 kk, a co uczyniono (choć błędnie) na rozprawie, w której K. B. nie uczestniczył.

Już tylko powyższe uchybienia procesowe zdają się być wystarczające dla uchylenia zaskarżonego orzeczenia, także w oparciu o art. 435 kpk, wobec B. S., co do którego nie wniesiono apelacji.

Niezależnie od powyższego należy wskazać na szereg dalszych uchybień ( tym razem także merytoryczny) jakimi dotknięty został zaskarżony wyrok, zwłaszcza, że o niektórych z nich sygnalizują także autorzy apelacji.

Tak więc:

1.  Wszystkie czyny przypisane oskarżonym miały być dokonane przed 1 lipca 2015 r., czyli przed drastycznymi zmianami w kodeksie karnym.

W tej sytuacji zachodzi kolizja ustaw, co nakazuje stosowanie art.4§1 kk.

Mimo tego, jedynie w punkcie XI Sąd I instancji stwierdził, iż stosuje wobec B. S. i to tylko co do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności - przepisy obowiązujące przed 1 lipca 2015 r. W pozostałej części wyroku takich zapisów brak, co oznacza, że Sąd I instancji stosował tzw. ustawę nową.

Nie mógł tego uczynić przede wszystkim co do B. S., bowiem do danego oskarżonego należy w całości stosować stare lub nowe przepisy, a tego nie uczyniono choćby co do punktu X dyspozycji.

Z kolei do kar o jakich mowa w punktach II i V dyspozycji zastosowano art. 85 kk, wymierzając na tej podstawie kary łączne. Wskazuje to na stosowanie ustawy „starej” bowiem art. 91§1 nie pozwalał na traktowanie czynów takich jako pozostających w ciągu przestępstw jeśli nie były popełnione w podobny sposób. Z kolei art. 91§1 kk w obecnym brzmieniu pozwala stosować ów przepis jeśli tylko sprawca popełnia kolejne występki z wykorzystaniem takiej samej sposobności.

2.  Pewne zdumienie budzić musi stwierdzenie Sądu I instancji (na co wskazuje choćby oskarżony Ł. C.), iż ustalenia co do kradzieży z włamaniem telewizora poczyniono w oparciu o konsekwentne wyjaśnienia S. K., który składał niekonsekwentne wyjaśnienia w swej treści. Tego typu sformułowanie wydaje się przekreślać wiarygodność tego oskarżonego, choć być może w istocie było całkowicie odmienne, a czego Sąd Rejonowy nie potrafił umiejętnie uzasadnić.

Odnosząc się do ustaleń tyczących tego czynu konieczne jest także zwrócenie uwagi na treść notatki urzędowej sporządzonej przez funkcjonariusza policji 02.02.15 r., z której nie wynika by we włamaniu miał brać udział Ł. C.. S. K. jego udział ograniczył do zabrania telewizora już po dokonanym przestępstwie. To zdaje się odpowiadać nie pierwotnym lecz późniejszym wyjaśnieniom S. K.. Tak więc celowym wydaje się przesłuchanie autora notatki na temat zawartej w niej treści.

3.  Jak wynika z wyjaśnień Ł. C. samochód R. (...) zabrał nie w celu przywłaszczenia lecz po to „by sobie pojeździć tym autem po D.”, a następnie pojazd chciał oddać lecz sprawy zaszły za daleko i samochód sprzedał (k-477 - odwrót).

Tym samym zastanowienia wymaga ewentualna zmiana kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu czynu na art. 289§2 kk, a dalej potraktowanie go jako „zwykłą” kradzież ( czyn następny współukarany?).

W tej sytuacji znaczenie mieć może faktyczna wartość C., choć nie wydaje się ona obecnie zawyżona.

Zważywszy na powyższe, uznając za konieczne przeprowadzenie postępowania jurysdykcyjnego zgodnie z obowiązującymi przepisami, mając na względzie potrzebę wydania wyroku respektującego tak „stare” jak i obowiązujące obecnie przepisy kodeksu karnego - zdecydowano jak w wyroku.