Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Świdnicy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 listopada 2024 roku

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący:	SSO Waldemar Majka
Protokolant:	Ewa Ślemp

przy udziale oskarżyciela publicznego: Inspektora Pracy S. K.

po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2024 roku

sprawy M. F. (F.)

syna R. i M. z domu K.

urodzonego (...) w S.

obwinionego z art. 10 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 roku o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni

na skutek apelacji wniesionej przez Państwową Inspekcję Pracy we W.

od wyroku Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

z dnia 25 lipca 2024 roku, sygnatura akt II W 189/24

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sygnatura akt IV Ka 713/24

Wobec M. F. skierowany został przez Państwową Inspekcję Pracy do Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie wniosek o ukaranie, w którym obwiniony został o to, że w D. w dniu 3 grudnia 2023 r. jako Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w D., wbrew zakazowi, powierzył wykonywanie pracy w handlu oraz wykonywanie czynności związanych z handlem (powierzenie sprzedaży) w placówce handlowej (w sklepie występującym pod szyldem (...) w D. przy ulicy (...)) ośmiu zatrudnionym osobom tj.: A. I., D. J., Z. M., E. N., M. R., W. G., A. B. i E. Ł., tj. o czyn z art. 10 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 10 stycznia 2018r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni.

Wyrokiem z dnia 25 lipca 2024 roku (sygnatura akt II W 189/24) Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie uniewinnił M. F. od popełnienia zarzucanego mu czynu i na podstawie art. 119 § 2 k.p.w. stwierdził, że koszty postępowania ponosi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł oskarżyciel publiczny zaskarżając wyrok w pkt I na niekorzyść obwinionego, zarzucając:

1.  Na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 109 § 2 k.p.w. obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (zwanej dalej ustawą) polegającej na błędnej jego wykładni poprzez przyjęcie przez Sąd, że ustawodawca nie wskazał na jakikolwiek związek funkcjonalny czy organizacyjny, jaki ma istnieć pomiędzy placówką handlową a działalnością kulturalną zakładu, co skutkowało oceną, że brak jest podstaw do przypisania obwinionemu zachowania wyczerpującego znamiona zarzucanego mu wykroczenia czyli błędne przyjęcie, że w przedmiotowej sprawie przepis ten pozwolił na to, aby w dniu 3 grudnia 2023 r. w D. jaki Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w D., wbrew zakazowi, powierzył wykonywanie pracy w handlu oraz wykonywanie czynności związanych z handlem (powierzenie sprzedaży), w placówce handlowej (w sklepie występującym pod szyldem (...) w D. przy ul. (...)) ośmiu zatrudnionym osobom, tj. A. I., D. J., Z. M., E. N., M. R., W. G., A. B. i E. Ł..

2.  Na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 109 § 2 k.p.w. obrazę przepisów prawa procesowego w stopniu mogącym mieć wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie naruszenie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.w. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i przyjęcie niezgodnie z zasadami doświadczenia życiowego, bez poparcia w realiach obrotu gospodarczego, że istnieje taka zależność pomiędzy placówką handlową a zakładem kultury, z której można wywnioskować, iż relacja ta spełnia wymóg wynikający z art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Powyższe skutkowało według oskarżyciela publicznego przyjęciem przez Sąd I instancji, że ww. powierzenie było legalne zatem nie doszło do popełnienia wykroczenia z art.10 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 2 § 1 ustawy i wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w punkcie pierwszym i przekazanie w uchylonym zakresie sprawy Sądowi I instancji do ponownego jej rozpoznania.

Sąd okręgowy zważył:

Apelacja jest zasadna. Kontrola instancyjna spowodowała konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku.

Słusznie podnosi Sąd I Instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż przepis art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 roku o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni wprost wskazuje, że placówka handlowa, w której nie obowiązuje zakaz prowadzenia działalności handlowej, stanowić ma placówkę w zakładzie. Skoro zatem placówka handlowa ma znajdować się w zakładzie, to już z samej definicji wynika, że struktura placówki handlowej ma pomieścić się w zakładzie prowadzącym działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku, a nie odwrotnie. Nie można się zatem zgodzić z wywodem uzasadnienia zaskarżonego wyroku, że „ taki warunek spełnia (...) Spółka z o.o. albowiem zarówno placówka handlowa jak i Klub (...) oraz czytelnia znajdują się w tym samym miejscu, obie działalności prowadzone są w ramach tej samej infrastruktury a ustawodawca nie wskazał na jakikolwiek związek funkcjonalny czy organizacyjny, jaki ma istnieć pomiędzy placówką handlową a działalnością kulturalną zakładu. Gdyby bowiem ustawodawca (racjonalny) chciał powiązać funkcjonalnie czy organizacyjnie placówkę handlową z działalnością kulturalną, to w ocenie Sądu, niewątpliwie by na taką zależność w przepisie tym wskazał, jak to uczynił w przypadku wyjątku opisanego w pkt 11 art. 6 ust. 1 ustawy o ograniczeniu handlu, stanowiącym, że działalność handlowa w niedziele i święta może być prowadzona w placówkach handlowych organizowanych „wyłącznie na potrzeby” festynów, jarmarków i innych imprez okolicznościowych, tematycznych lub sportowo-rekreacyjnych, także gdy są one zlokalizowane w halach targowych, a zatem organizowana oraz prowadzona jest wyłącznie w celu zwiększenia użyteczności oraz atrakcyjności tych drugich. Takiego jednak związku funkcjonalnego pomiędzy placówką handlową a zakładem ustawodawca nie wyartykułował w art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o ograniczeniu handlu, ograniczając się wyłącznie do uwypuklenia relacji przestrzennej”. Zarówno z punktu widzenia wykładni językowej, jak i celowościowej, użycie przez ustawodawcę w tym przepisie przyimka "w" w odniesieniu do placówek handlowych zwolnionych z zakazu handlu z racji miejsca ich usytuowania, z jednej strony wskazuje na relacje przestrzenne, a z drugiej strony na swoistą zależność placówki handlowej od zakładu (obiektu) jednostki, na terenie którego się ona znajduje, stanowiąc jednocześnie o jej subsydiarnym charakterze. Jakiekolwiek zatem "odwrócenie" tych relacji w pełni realizuje ustawowe znamiona wykroczenia z art. 10 ust. 1 u.h.n.ś. (podzielając argumentację prawną wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2023 roku, III KK 57/23). Podejmując czynności sprawcze zarzucanego wykroczenia w dniu 3 grudnia 2023 roku obwiniony mógł z interpretacją cytowanego wyroku Sądu Najwyższego się zapoznać, zwłaszcza że to nie jedyne orzeczenie, ponieważ w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2023 roku, III KK 155/23 również interpretacja przywołanych przepisów sprowadzała się do konkluzji, iż we wszystkich przypadkach chodzi o placówki handlowe, które mają działać w ramach większej, zorganizowanej całości o określonym profilu. Interpretacja ta znajduje już oparcie w linii orzeczniczej (zobacz wyro Sądu Najwyższego z 16 listopada 2023 roku, I KK 346/23, wyrok Sądu Najwyższego z 26 czerwca 2024 roku, IV KK 572/23, czy wyrok Sądu Najwyższego z 21 maja 2024 roku, III KK 121/24).

Aby zatem korzystać w realiach niniejszej sprawy ze zwolnienia opisanego w art.6 ust. 1 pkt 10 cytowanej ustawy o ograniczeniu handlu – „(...)” musiałby działać w ramach Klubu (...) czyli w ramach zakładu, a nie odwrotnie jak to ma miejsce w niniejszej sprawie.

W świetle powyższego nie jest przekonujący wywód sądu I instancji, zgodnie z którym będące dziełem obwinionego „przekonanie, iż spółka (...) wyczerpuje wyłączenia od zakazu, o jakim mowa w art. 5 ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta – było w pełni usprawiedliwione i - w ocenie Sądu - we wskazanych okolicznościach niniejszej sprawy, obwiniony nie mógł nawet przewidzieć, że podejmując w dniu 3 grudnia 2023r. zarzucane mu wnioskiem o ukaranie zachowanie, może wypełniać znamiona wykroczenia z art. 10 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 10 stycznia 2018r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, co wyłącza odpowiedzialność karną tegoż z uwagi na brak znamion strony podmiotowej tego czynu”. Nieświadomość tego, że czyn jest zagrożony karą z zasady nie wyłącza odpowiedzialności, chyba że nieświadomość była usprawiedliwiona (art.7§1 kw), natomiast przez "niepopełnienie wykroczenia" w rozumieniu art. 5 § 1 pkt 2 in fine k.p.w. należy także rozumieć te sytuacje, gdy ustawa stwierdza, że sprawca "nie podlega odpowiedzialności" (podzielając pogląd prawny wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2018 roku, V KK 446/18).

W zachowaniu obwinionego zrealizowane zostały zatem znamiona zarzucanego mu wykroczenia, co nie oznacza że musi on ponieść odpowiedzialność za zarzucane wykroczenie z 3 grudnia 2023 roku w wypadku stwierdzenia okoliczności wyłączających odpowiedzialność.

Sąd I instancji wprost nie odwołał się do art.7§2 kw, a winien to uczynić i poczynić ustalenia faktyczne w tym zakresie przy ponownym rozpoznaniu sprawy jeśli rozważał będzie stosowanie tego przepisu.

W świetle powyższego sprawa wymaga ponownego rozpoznania (art.437§2 kpk w zw. z art.109§2 kpw).