Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Świdnicy

1.Przewodnicząca:

1.SSO Agnieszka Połyniak

1.Protokolant:

1.Agnieszka Strzelczyk

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 857/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 9 września 2024r. sygn. akt III K 2138/24 w zakresie dotyczącym oskarżonego M. O. – art. 423 §1a k.p.k. bowiem tylko obrońca tego oskarżonego złożył wniosek o sporządzenia uzasadnienia i rozstrzygnięcia kwestionowane dotyczą tylko tego oskarżonego

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

M. O.

skazanie wyrokiem z 29.06.2022r. za czyn z art. 278§1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania

karta karna

133

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

karta karna

treść dokumentu nie budzi wątpliwości

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obrońca oskarżonego M. O. wskazał, iż zaskarża wyrok w całości, a następnie zarzucił:

1. na podstawie art.427 § 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 2 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, które mogły mieć wpływ na treść orzeczenia, a to art. 105 § 1 k.p.k. poprzez jego błędne zastosowanie i wydanie w dniu 14 września 2024 r. przez Sąd Rejonowy w Wałbrzychu III Wydział Karny, sygn. akt III K 213/23 postanowienia w przedmiocie sprostowania omyłki pisarskiej w ten sposób, iż jako datę końcową zaliczenia zatrzymania w pkt II i III części skazującej wyroku wpisać właściwe 8.11.2023 r. zamiast błędnie wpisanej 8.11.2024 r., podczas gdy omyłki wynikające z pośpiechu czy nieuwagi, mogą być prostowane w formie postanowienia, natomiast niedopuszczalne jest prostowanie w tej formie błędnych rozstrzygnięć Sądu, zaś poprawienie błędu popełnionego przez Sąd przy zaliczaniu tymczasowego aresztowania może nastąpić jedynie w drodze zwyczajnych lub nadzwyczajnych środków zaskarżenia,

2. na podstawie art.427 § 2 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 4 k.p.k. rażącą niewspółmierność kary poprzez orzeczenie kary 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, podczas gdy warunki osobiste oskarżonego, okoliczności zdarzenia przemawiają za orzeczeniem znacząco niższej kary, jakim niewątpliwe byłoby orzeczenie kary z warunkowym zawieszeniem wykonania kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W omawianej sprawie oskarżeni byli D. J. oraz M. O., którzy działali wspólnie i w porozumieniu, co wynika z ustaleń Sądu Rejonowego w Wałbrzychu, poczynionych między innymi w oparciu o nagranie monitoringu sklepu (...) w W.. Obaj oskarżeni złożyli – za pośrednictwem swych obrońców – wnioski o sporządzenie uzasadnienia zapadłego w sprawie wyroku (k. 100 i 101), jak też obaj wnieśli apelację, to jednakże wniosek o uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy złożył wyłącznie obrońca oskarżonego M. O. (k.177). Z tych też przyczyn, zgodnie z brzmieniem art. 423 §1a k.p.k., mając na uwadze rzeczywistą treść zarzutów apelacji sporządzonej przez profesjonalnego obrońcę, które – mimo wskazania, iż apelacja dotyczy wyroku w całości – odnoszą się wyłącznie do kwestii rozstrzygnięcia o karze oraz związanego z tym zaliczenia okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, tut. Sąd ad quem ograniczył uzasadnienie do tych tylko części wyroku, które dotyczą M. O. i tylko w zakresie wymierzonej mu kary.

Z treści apelacji wynika wszak, że sprawstwo i wina M. O. nie są negowane, a dowody zebrane nie budzą wątpliwości co do tego, że współdziałał z drugim ze sprawców w ramach podziału ról, jak też szarpał się z interweniującym pracownikiem ochrony, który chciał ich zatrzymać po dokonaniu kradzieży towarów ze sklepu. To obrońca D. J. sformułował zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, wskazując, iż Sąd meriti nieprawidłowo uznał, iż dokonał on kradzieży tzw. rozbójniczej, ponieważ była to kradzież, która z uwagi na wartość mienia winna być uznana za wykroczenie. W sytuacji, kiedy te zarzuty obrońcy D. J. nie zasługiwały na uwzględnienie, odnoszenie się szersze do kwestii oceny poszczególnych dowodów, które zadecydowały o uznaniu sprawstwa i winy obu oskarżonych, nie znajduje uzasadnienia. Sąd I instancji prawidłowo bowiem przeanalizował ten materiał dowodowy, wyprowadził na jego podstawie jedynie słuszny wniosek, iż obaj zrealizowali znamiona występku z art. 281 k.k., który w okolicznościach sprawy należało uznać za wypadek mniejszej wagi (art. 283 k.k.).

Skoro ani M. O., ani też jego obrońca nie negowali ustaleń Sądu a quo w zakresie uznania, iż oskarżony ten dopuścił się przestępstwa z art. 281 k.k., zaś Sąd odwoławczy, w ramach kontroli instancyjnej, nie stwierdził, by zgromadzone dowody ocenione zostały wadliwie, a przez to także ustalenia faktyczne były nieprawidłowe, odnieść się należy wyłącznie do poszczególnych zarzutów apelacji obrońcy M. O..

Wobec ustalenia, że zebrany materiał dowodowy jest jednoznaczny w swej wymowie i nie pozostawia wątpliwości co do tego, że D. J. i M. O. działali wspólnie i w porozumieniu, w celu utrzymania się w posiadaniu zabranych rzeczy (artykułów spożywczych i kosmetycznych), bezpośrednio po dokonaniu ich kradzieży, użyli przemocy wobec interweniującego pracownika ochrony sklepu A. W., tj. odpychali go, jak też grozili mu pozbawieniem życia, to wymierzenie im kary po 3 miesiące pozbawiania wolności również nie może być skutecznie negowane. Ujawniony sposób ich działania uprawnia do wniosku, że mieli pełną świadomość tego, co robią, gdzie się znajdują oraz jakie są konsekwencje prawne ich zachowania. Zasadnie przy tym, biorąc pod uwagę całokształt ujawnionych okoliczności popełnionego czynu, wartość mienia, przyjęto, iż stanowi on wypadek mniejszej wagi. Wymierzone kary pozbawienia wolności, które podlegać będą wykonaniu, stanowią sprawiedliwą odpłatę uwzględniającą cele kary, w tym w zakresie jej indywidualnego oddziaływania na sprawcę, jak też z punktu widzenia prewencji ogólnej.

W odniesieniu do M. O. nie można było bowiem pominąć tego, że był uprzednio karany (29 czerwica 2022r.) za przestępstwo przeciwko mieniu (art. 278 §1 k.k.) na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 3 lata (vide karta karna – k. 133). To prowadzi do wniosku, że obecnie przypisanego czynu dopuścił się w okresie próby.

Tych kwestii nie można było pominąć analizując przesłanki rzutujące nie tylko na wymiar kary, na co wskazał Sąd orzekający w uzasadnieniu wymiaru orzeczonych kar, w tym wobec M. O., ale także ewentualnej dopuszczalności zastosowania środka probacji.

Znamienne przy tym jest to, że apelujący uzasadnił zarzut surowości kary orzeczonej odwołując się do tez przedstawionych w komentarzach oraz w orzecznictwie, lecz bez odniesienia się do realiów przedmiotowej sprawy. Sformułowany wniosek o zmianę wyroku uprawnia do stwierdzenia, że wymiaru kary miesięcy pozbawienia wolności jako takiej nie kwestionuje (zarzut z punktu III. 1 apelacji), zaś jej surowość upatruje w niezastosowaniu dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Skarżący zdaje się zatem nie dostrzegać, że orzeczenie wymierzonej kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jest niedopuszczalne z mocy prawa, a to art. 69 §1 k.k. Zgodnie bowiem z brzmieniem tego przepisu sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Już tylko z tego powodu orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania było (i nadal jest) niedopuszczalne.

Podkreślić przy tym należy, że skoro nawet świadomość, że sprzeczne z prawem zachowanie M. O. może skutkować zarządzeniem wykonania wobec niego kary uprzednio orzeczonej, nie stanowiło wystarczającego impulsu, by powstrzymać się od popełnienia po raz kolejny przestępstwa, to uznać należy, że brak jest podstaw, by przyjąć ponownie pozytywną prognozę wobec niego.

To stanowi, że zarzut z punktu 2 petitum apelacji jest chybiony w stopniu wręcz oczywistym.

Nietrafnie przy tym zarzucił obrońca, że w przedmiotowej sprawie doszło do obrazy przepisu postępowania, a to art. 105 §1 k.p.k.

Prawdą jest, że Sąd a quo pierwotnie w punktach II i III części rozstrzygającej wyroku na poczet orzeczonej kary 3 miesięcy pozbawienia wolności zaliczył obu oskarżonym okres ich zatrzymania od 6.11.2023r. godz. 22.30 do 08.11.2024r. godz. 10.35, co następnie sprostował jako oczywistą omyłkę pisarską postanowieniem z 24 września 2024r. Orzeczenie to apelujący uznał za niedopuszczalne, gdyż ingeruje ono w merytoryczną treść rozstrzygnięcia, co starał się wykazać cytując orzecznictwo tyczące tego, co może stanowić tzw. oczywistą omyłkę. Tutejszy Sąd odwoławczy nie neguje trafności przytoczonych orzeczeń, lecz zauważyć wypada, że wydane zostały na kanwie innych stanów faktycznych i odnosiły się do innego rodzaju „omyłek”, które w trybie art. 105 k.p.k. były zasadnie bądź też niezasadnie prostowane.

W omawianej sprawie nie ulega wątpliwości, że błąd we wskazaniu daty końcowej zatrzymania D. J. i M. O. (8 listopada 2024r.) stanowi właśnie oczywistą omyłkę pisarską, którą można była (a nawet należało) sprostować właśnie w trybie art. 105 § 1 k.p.k.

W licznych judykatach wskazywał m.in. Sąd Najwyższy, że omyłka pisarska może być uznana za oczywistą, jeżeli owa oczywistość wynikać będzie z treści samego orzeczenia lub zarządzenia bez konieczności dokonywania dalszych ustaleń oraz jeżeli nie będzie dotyczyć materialnej treści orzeczenia, tj. jej ewentualne sprostowanie nie spowoduje ingerencji w merytoryczną treść rozstrzygnięcia.

W omawianej sprawie wskazać należy, że:

- Sąd a quo zaliczał na poczet kary oskarżonym okres ich zatrzymania, którego maksymalny czas to 48 godzin (art. 248§ 1 i 2 k.p.k.),

- wyrok wydany został 9 września 2024r.,

- okres zaliczenia obejmował czas po wydaniu wyroku.

Powyższe wprost wskazuje, że wskazanie jako daty końcowej zatrzymania 8 listopada 2024r. stanowiło oczywistą omyłkę pisarską, którą należało sprostować i to nie poprzez wniesienia apelacji, czy nawet w trybie art. 420 § 2 k.p.k., lecz właśnie korzystając z przepisu art. 105 §1 k.p.k.

Nadto zwrócić uwagę należy i na to, że postulowana w apelacji zmiana jest tożsama w treści z tym, co poprzez sprostowanie osiągnął Sąd Rejonowy, w żadnym razie nie była to ingerencja w merytoryczną treść zaskarżonego wyroku, jak to uznał skarżący.

Wniosek

zmianę zaskarżonego wyroku w ten sposób, że:

- orzeczenie wobec oskarżonego kary 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 (dwóch) lat;

- wskazanie jako daty końcowej zaliczenia zatrzymania w pkt II i III części skazującej wyroku właściwiej daty 8.11.2023 r. zamiast błędnie wpisanej 8.11.2024 r.,

- zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego kosztów obrony w postępowaniu odwoławczym według norm przepisanych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn wskazanych powyżej żaden z zarzutów apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie, a tym samym także postulowane zmiany zaskarżonego wyroku nie mogły mieć miejsca. Wyrok jako trafny należało utrzymać w mocy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcia z punktu I, II oraz IV dotyczące uznania sprawstwa i winy M. O., wymierzenia mu kary 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz zaliczenia na poczet tej kary okresu zatrzymania od 6 listopada 2023r. do 8 listopada 2023r. oraz obciążenia go kosztami sądowymi, w tym opłatą w kwocie 60 złotych.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z przyczyn wskazanych w sekcji 3.1 niniejszego uzasadnienia, jak też uwzględniając treść wyroku po dokonaniu sprostowania zaliczeń na poczet wymierzonych kar pozbawienia wolności rzeczywistego okresu pozbawienia wolności oskarżonych (ich zatrzymania), kwestionowane rozstrzygnięcia uznać należało za prawidłowe, znajdujące uzasadnienie zarówno w materiale dowodowym, jak też mające podstawy prawne.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt II

z uwagi na wynik postępowania odwoławczego, jak też brzmienie art. 636 §1 k.p.k. oskarżonego obciążono kosztami sądowymi w części, tj. wydatkami związanymi tylko z jego apelacją, zaś zwolniono go od obowiązku uiszczenia opłaty za to postępowanie.

7.  PODPIS

SSO Agnieszka Połyniak

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego M. O.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

złagodzenie kary wymierzonej 3 miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 281 k.k. i zaliczenie na poczet tej kary okresu zatrzymania

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana